نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 49
يكشنبه 23 اسفند 1299/ 13 مارس 1921/ 3
رجب 1339
* اعتراض سواران سرحدى دره جز به عدم دريافت حقوق
سواران مستحفظ 1
سرحدى منطقه «درهجز 2»
به دليل دريافت نكردن حقوق معوقه خود قصد استعفا داشتند، ولى حكومت درهجز با وعده
پرداخت حقوق، آنان را از قصد خود منصرف ساخت.
3
* استنكاف وزير معارف از پرداخت حقوق گمركى
نصير الدوله 4
وزير معارف در سيزده خردادماه گذشته، اتومبيلى از خارج به كشور وارد كرده بود ولى
از پرداخت حقوق گمركى آن استنكاف مىورزيد. ازاينرو، وزارت ماليه طى نامهاى از
وى خواست جهت پرداخت حقوق گمركى اتومبيل خود به اداره گمرك اقدام نمايد. 5
* ملاقات و مذاكره صمصام السلطنه با رئيس الوزراء
امروز بعد از ظهر صمصام السلطنه به دربار رفت و با سيد ضياء الدين
طباطبايى رئيس الوزراء ملاقات و مذاكره كرد 6
* مذاكره اميرنظام با رئيس الوزراء
امروز پيش از ظهر، اميرنظام به دربار رفت و مدتى با رئيس الوزراء
مذاكره كرد. 7
* آزاد شدن سيد جلال و يمين الملك
به دستور رئيس الوزراء، سيد جلال و يمين الملك كه در توقيف بهسر
مىبردند، آزاد گرديدند. 8
* آزادى نصرت الملك، شيخ العراقينزاده و سيد على قمى
حكومتنظامى تهران به اداره نظميه دستور داد آقايان نصرت الملك، شيخ
العراقينزاده و سيد على قمى را آزاد نموده و مقرر كند تا مأمورين متعرض آنها
نشوند. 9
______________________________
(1). مرزداران را در آن زمان مستحفظ مرزى يا
سرحددار مىگفتند. (م).
(2). اين منطقه را امروزه در گز مىگويند.
(م).
(3). روزنامه ايران، 24/ 12/ 1299، ص 3.
(4). احمد بدر ملقب به نصير الدوله در سال
1287 ق، در رشت متولد شد.
پدرش، ميرزا عبد الوهاب شيرازى (نصير الدوله، آصف الدوله) از مشاهير
رجال عهد ناصرى، و مادرش، عصمت السلطنه دختر حاج فرهاد ميرزا معتمد الدوله بود.
درسهاى مقدماتى را نزد معلمان خصوصى خواند و در دار الفنون تهران به تحصيل ادامه
داد. در ادبيات فارسى و عربى و شيوه نگارشى و خوشنويسى پيشرفت بسيار كرد. در 1301
از ناصر الدين شاه لقب نصير الدوله گرفت. در 1305 وارد وزارت امور خارجه شد و به
تدريج ارتقا يافت و به چند مأموريت خارج رفت. در 1322 وزيرمختار ايران در بلژيك شد
و تا انقلاب مشروطيت در آن سمت باقى بود. مدتى پس از بازگشت به تهران، مديركل
وزارت امور خارجه شد. حسن وثوق (وثوق الدوله) كه در 1334 به رئيس الوزرايى منصوب
شد و مقام وزارت امور خارجه را نيز بر عهده گرفت، نصير الدوله را به معاونت آن
وزارتخانه منصوب كرد و پس از چندى، كفالت آن را به او سپرد. در 1336 ق، پس از رئيس
الوزرايى مجدد وثوق الدوله، نصير الدوله وزير معارف و علوم شد. در اوايل 1305 ش،
در انتخابات دوره ششم مجلس شوراى ملى از سيرجان به وكالت برگزيده شد، اما پيش از
افتتاح مجلس حسن مستوفى او را به وزارت معارف منصوب كرد. و نصير الدوله در تغيير
بعدى هيئت وزيران نيز در همين مقام باقى ماند.
در بهمن 1305، در سومين تغيير هيئت وزيران، جاى خود را به سيد محمد
تدين رئيس مجلس شوراى ملى داد و به مجلس رفت، وى در جوانى با دختر عبد الصمد ميرزا
عز الدوله، فرزند محمد شاه قاجار ازدواج كرد.
نصير الدوله در 1309 ش، بر اثر عارضه سكته درگذشت. (مجله يادگار؛ س
1327، شم 6 و 7، ص 37؛ شرح حال رجال ايران، ج 1، ص 79- 78؛ رجال دوره قاجاريه، ص
75).
(5). مراسله وزارت ماليه به نصير الدوله،
23/ 12/ 1299، اسناد ملى ايران، شم ت 240000182.
(6). روزنامه ايران، 24/ 12/ 1299، ص 1.
(7). همان.
(8). مراسله حكومتنظامى تهران به اداره
نظميه، 23/ 12/ 1299، اسناد ملى ايران، شم ت 293001479.
(9). همان.
نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 49