جمعه 3 شهريور 1300/ 26 اوت 1921/ 21 ذى الحجه 1339

[تصوير] زندان قصر در تهران‌

* ادامه جنگ در آستاراى روسيه‌

جنگ ميان نيروهاى بلشويك و منشويك در اطراف روستاهاى آستاراى روسيه شوروى همچنان با شدت ادامه داشت. كشتى جنگى كه در آستاراى روسيه لنگر انداخته بود امروز دو گلوله توپ به منطقه جنگى مذكور، شليك نمود.

فاصله بين مرز ايران و منطقه جنگى روسيه نزديك بود. از اين رو، مرز ايران كه از مدتى پيش بسته شده بود هنوز باز نشده بود. 1

* انتصاب حكمران كمره‌

به حكم رئيس الوزراء و تصويب وزارت داخله، معتمد ديوان به حكومت كمره منصوب شد. 2

* اعتراض رئيس الوزراى ايران به سفارت فرانسه‌

قوام السلطنه رئيس الوزراء به سفارت فرانسه به خاطر پناه دادن به اسرائيلينكو 3 اعتراض نمود. قوام السلطنه خطاب به «هنرى هوپنو» شارژدافر سفارت فرانسه تصريح كرد: «پناه دادن به چنين شخص مقصرى خارج از هرقاعده و ترتيبى است.» 4

______________________________
(1). تلگراف از آستارا به وزير خارجه، 4/ 6/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 1/ 15، پ 45، ص 11.

(2). روزنامه ايران، 3/ 6/ 1300، ص 1.

(3). اسرائيلينكو، تبعه لهستان كه به روسيه و از آنجا به ايران گريخته بود، مقامات شوروى او را متهم كردند كه پول در آن كشور اختلاس كرده است.

سفارت فرانسه در تهران كه حافظ منافع لهستان در ايران بود، به اسرائيلينكو پناه داد. روتشتين اصرار ورزيد كه وى مليت روسى دارد و اتمام حجتى براى تحويل او به مقامات شوروى صادر كرد. مسئله سرانجام چنين خاتمه يافت كه سفارتخانه‌هاى فرانسه و شوروى به تحقيق و حكميت سفارت بلژيك رضايت دادند و بلژيكى‌ها اسرائيلينكو را تبعه لهستان شناختند و اتهامات وارد به او را رد كردند. يكى از پيامدهاى اين واقعه استعفاى محتشم السلطنه وزير امور خارجه بود كه فشار شوروى‌ها را براى تحويل دادن اسرائيلينكو را نپذيرفته بود. آبروى روتشتين هم سر اين قضيه رفت و به دلايلى كه كاملا روشن نيست او نيز ايران را ترك گفت و پس از چندى براى مدتى كوتاه باز به ايران برگشت. (ايران، برآمدن رضا خان، ص 463).

(4). مراسله رياست وزرا به شارژدافر سفارت فرانسه، 3/ 6/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 2، پ 29، ص 14.