شنبه 28 خرداد 1300/ 18 ژوئن 1921/ 11 شوال 1339

* اعتراض سوئدى‌ها نسبت به سوءرفتار با صاحب‌منصبان سوئدى‌

وزير امور خارجه سوئد در ديدارى با سفير ايران در استكهلم نسبت به رفتار نامناسب با صاحب‌منصبان سوئدى در ايران، اعتراض و ابراز نارضايتى نمود. به خصوص از ماجرايى كه حدود چهار ماه قبل اتفاق افتاده و در آن ماجرا ماژور «شوبرگ» 1 در مجادله‌اى از يك مأمور تحت امرش كتك خورده بود، بسيار گله‌مند بود. 2

* تغيير آرم سربرگ‌هاى اداره ژاندارمرى‌

رضا خان وزير جنگ دستور داد آرم (نشانه) سربرگ‌هاى اداره ژاندارمرى كه همان آرم وزارت داخله بود تغيير يافته و به جاى آن آرم وزارت جنگ چاپ شود. 3

______________________________
(1). سرگرد شوبرگ از اعضاى دومين گروه افسران سوئدى بود كه وستداهل رئيس شهربانى در مسافرت خود به سوئد از او براى كار در نظميه ايران دعوت به عمل آورد.

شوبرگ پس از آمدن به ايران مدتى در تهران به كار مشغول بود و سپس به عنوان نخستين رئيس شهربانى نوين و به سبك جديد قزوين منصوب و در اين شهر به كار سرگرم شد.

از وقايع مهم دوران رياست شوبرگ در قزوين مى‌توان به درگير شدن نيروهاى نظميه با كاركنان كنسولگرى انگليس در اين شهر و سپس ورود نيروهاى اشغالگر روسى به قزوين به بهانه حفظ آرامش و دستگيرى شوبرگ در تاريخ 14 دسامبر 1915 (21 آذر 1294 ش)، اشاره كرد «... سپاهيان روس كه در اطراف شهر قزوين مستقر بودند روز سه‌شنبه 21 آذر 1294 ش، به دنبال زدوخوردى كه بين گماشتگان كنسولگرى انگليس با افراد پليس صورت گرفت وارد شهر شده ابتكار عمل را به دست گرفتند و پس از دستگيرى چند نفر از آژان‌هاى نظميه و مستخدمين كنسولگرى انگليس، «موسيو شوبرگ» رئيس سوئدى نظميه قزوين را توقيف و زندانى كردند. در اين ايام وزارت داخله سرپرستى نداشت، زيرا «شاهزاده عين الدوله» كه بعد از وقايع هفتم محرم به سمت وزير داخله وارد كابينه شده بود به بهانه كسالت، از رسيدگى به امور وزارت داخله خوددارى مى‌كرد.

رئيس تشكيلات نظميه «مسيو وستداهل» نيز به واسطه تعويق در پرداخت حقوق آن اداره از شغل خود كناره‌گيرى كرد و استعفاى خود را براى رئيس الوزراء فرستاده بود به ناگزير در موضوع بازداشت رئيس نظميه قزوين، از طرف وزارت خارجه اقداماتى صورت گرفت و سفارت روس به رياست قشون روس دستور داد رئيس نظميه قزوين را به حكومت قزوين تحويل دهند تا تحت الحفظ به وسيله قزاق‌هاى ايرانى به تهران انتقال يابد. سرگرد شوبرگ پس از انتقال به تهران در شهربانى تهران به كار مشغول شد و در سال 1296 ش، به رياست اداره تأمينات (آگاهى) گمارده شد.

به دنبال منصوب شدن قوام السلطنه به والى‌گرى خراسان، قوام با هماهنگى وزارت داخله از شوبرگ جهت رياست شهربانى مشهد دعوت به عمل آورد، شوبرگ در فروردين 1297 ش، با گروه همراهش به عنوان رئيس نظميه مشهد وارد اين شهر شد. هزينه سفر شوبرگ و همراهانش از تهران تا مشهد 1128 تومان بوده است.

شوبرگ تا هنگام دستگيرى قوام السلطنه به وسيله كلنل محمد تقى خان پسيان در اين شهر به كار اشتغال داشت ولى پس از دستگيرى قوام السلطنه به (دستور دولت و اعزام او به تهران (13 فروردين 1300 ش،) او و معاونش عبد اللّه خان از كار بركنار و از مشهد اخراج گرديدند و به جاى شوبرگ علم الدوله از سوى كلنل پسيان به رياست نظميه مشهد گمارده شد. پس از اخراج شوبرگ از مشهد او به سمت رئيس اداره آگاهى تهران منصوب گرديد. (نظم و نظميه، در دوره قاجاريه، ص 189؛ توفان در ايران، ج 1، ص 522؛ خاطرات عبد اللّه بهرامى، ص 523؛ رهبران مشروطه، ص 659؛ ايران و جنگ جهانى اول، اسناد وزارت داخله، ص 208؛ تاريخ مختصر احزاب سياسى ايران، ص 152؛ پليس خفيه، ص 57).

(2). تلگراف سفارت ايران در استكهلم به وزارت خارجه، 29/ 3/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 26، پ 5، ص 4.

(3). روزنامه ايران، 29/ 3/ 1300، ص 1.