12) قلمرو ولايت و امامت‌

ديدگاه تشيّع درباره قلمرو ولايت و امامت در بحث تعريف امامت بيان مى‌شود و دلالت بر ديدگاهى جامع نسبت به قلمرو امامت دارد كه خلاصه آن چنين است: «

الامامة رياسة عامة فى‌امورالدين و الدنيا

.» بنابراين؛ تشيّع، قلمرو امامت و ولايت را محصور به امور معنوى و دينى نمى‌داند، بلكه معتقد است كه ولايت ائمه اطهار (ع)، رهبرى و زعامت سياسى و اداره جامعه را نيز شامل مى‌شود. به عبارت مختصر؛ قلمرو ولايت، «دين» و «دنيا» است.

تصوير جامع از امامت نزد علماى شيعه (متكلّم، مفسّر، محدّث و فيلسوف) در همه اعصار يك اصل مسلّم بوده كه در كتب و آثار خود به آن پرداخته‌اند.[1]

13) شئون امامت‌

در عقيده تشيّع، پيامبر (ص) علاوه بر مقام نبوّت، در مقام امامت نيز بوده‌اند. لذا بعد از ايشان، مقام امامت به ائمه اطهار (ع) رسيده است.

منصب امامت در بردارنده شئون مختلفى است كه به برخى از آنها اشاره مى‌شود.

[1] - ر. ك. به: فرامرز قراملكى، چهار گفتار، ص 19.

شيخ مفيد 336- 413 در كتاب« اوائل المقالات»، سيد مرتضى علم الهدى( 355- 436) در« رساله حدود و الحقايق»، شيخ طوسى( 385- 460) در كتاب« شرح العبارات المصطلحه بين المتكلمين»، خواجه نصيرالدين طوسى( 598- 672) در« فصول نصريه و تجريد الاعتقاد»، ابن ميثم بحرانى( 633- 699) در« قواعد الحرام»، علّامه حلّى( 648- 728) در« نهج المسترشدين» و ساير آثار، فخر المحققين( 683- 771) در« ارشاد المسترشدين»، فاضل مقداد( 828) در« اللوامع الالهية و ارشاد الطالبين»، ابن جمهور احسائى( سده دهم) در« گوهر مراد»، عبدالرزاق لاهيجى( 1072) در« گوهر مراد»، طبرسى نورى( 1254- 1320) در« كفاية الموحدين» و علماى معاصر، همه ديدگاهى جامع درباره ولايت و امامت ارائه كرده‌اند.