2. قلمرو ابعاد سكولاريسم پژوهى‌

سكولاريسم، كاربرد وسيعى در حوزه‌هاى مختلف دانش دارد. اين امر موجب وسعت دامنه مباحث سكولاريسم‌پژوهى شده است. بر اين اساس مى‌توان آن را مقوله‌اى ميان‌رشته‌اى به شمار آورد. هدف از شناسايى قلمروهاى عرفى گرايى آن است كه مقوله سكولاريسم در ايران را مى‌توان در سه رهيافت جامعه‌شناختى، فلسفى- كلامى و فقهى- حقوقى صورت‌بندى و مطالعه كرد.

1. 2. فلسفه سياسى و سكولاريسم پژوهى‌

در انديشه سياسى غرب، جان لاك از جمله فيلسوفان مطرحى است كه با توجه به جنگ‌هاى سى‌ساله در اروپا، سكولاريزاسيون را از چشم‌انداز فلسفى مورد توجه قرار مى‌دهد.[1]

در جهان اسلام و در جمهورى اسلامى ايران اين رويكرد همواره كوشيده است بنياد انديشه اسلامى كه ناظر به حوزه اعتقادات و ارتباط آن با مساله مشروعيت است را مورد خدشه قرار داده و از نظر ايجابى آموزه‌هاى ليبراليستى را با ظاهرى دينى كه همراه و بعضا مستند به برخى آيات و روايات است را به عنوان جايگزين عرضه كند.

2. 2. جامعه شناسى و سكولاريسم پژوهى‌

بسيارى از مباحث عمده درباره سكولاريسم را مى‌توان در فلسفه علوم اجتماعى و دانش جامعه‌شناسى يافت. پايه‌گذاران جامعه‌شناسى معاصر از جمله ماركس، دوركيم، ماكس وبر و زيمل، نظريات روشنى درباره زوال دين و حاكميت عرفى گرايى، مطرح كرده‌اند. در ادامه، اكنون نيز آثار فراوانى در اين زمينه ارائه شده است. از جمله مى‌توان به مجموعه مقالاتى‌

[1]. جان لاك، نامه‌اى در باب تساهل، ترجمه شيرزاد گلشاهى كريم،( تهران: نشر نى، 1383)، ص 56.