روش و رفتار آنان تأثير مى‌گذارد، مقتضى تغيير اهداف، روش‌هاى، ... كلان جامعه و در نتيجه تغيير كارآمدى آن است.[1]

دوم. نقش امكانات در تعيين كارآمدى يك نظام:

امكانات يكى از مؤلفه‌هاى مهمى است كه همواره در تحقق كارآمدى و ارزيابى عملكرد يك نظام، انقلاب، سازمان، فرد و مجموعه، در نظر گرفته مى‌شود و اين موضوعى مبتنى بر اصل عقلايى است كه در رشته‌هاى علمى و معرفتى گوناگون به صورت‌هاى مختلفى متجلى مى‌باشد؛ به عنوان نمونه در علم حقوق يا فقه مى‌گويند «تناسب حق و تكليف» يعنى اگر كسى تكليفى بر عهده داشت بايد متناسب با آن حقوقى داشته باشد تا بتواند آن تكليف را انجام دهد.[2] در علم مديريت از تناسب وظايف و مأموريت‌ها با امكانات و اختيارات سخن مى‌گويند.[3]

از سوى ديگر همان طور كه مى‌توان اهداف و نيازهاى انقلاب را به دو دسته مادى و معنوى تقسيم نمود، امكانات نيز اعم از مادى و معنوى است:

امكانات مادى:

منظور از اين گونه امكانات، همه مؤلفه‌ها و عناصرى است كه به طور طبيعى در اختيار يك نظام قرار دارد، همانند؛ منابع طبيعى، سرمايه، موقعيت جغرافيايى و ژئوپلوتيكى، وضعيت آب و هوايى، خاك، زمين، منابع آبى، معادن، ضريب هوش و استعدادى طبيعى.

[1]. ر. ك: فرامرز رفيع پور، توسعه و تضاد، تهران: نشر صمت، صص-.

[2]. ر. ك: درآمدى بر حقوق اسلامى، دفتر همكارى حوزه و دانشگاه، تهران: سمت،.

[3]. ر. ك: سازمان و مديريت، على محمد اقتدارى، تهران: انتشارات دانشگاه تهران،.