ساير موضوعات سياسى، به جايگاه اين موضوع در اسلام پرداخته و شاخصه‌ها و مؤلفه‌هاى كارآمدى در اسلام بررسى مى‌گردد.

مفهوم كارآمدى‌

واژه كارآمدى «Effectiveness» داراى تعاريف و كاربردهاى متعددى- خصوصاً در سه حوزه اقتصاد، مديريت و سياست است. در فرهنگ علوم سياسى، اين اصطلاح به اثر بخشى، تأثير، توانايى، نفوذ، كفايت و قابليت و لياقت معنا شده است.[1] از ديدگاه «سيمورليپست»، كارآمدى عبارت است از: «تحقق عينى يا توان سيستم در تحقق كاركردهاى اساسى يك حكومت، به گونه‌اى كه اكثريت مردم و گروه‌هاى قدرتمند درون نظام آن را عيناً مشاهده كنند.»[2] از اين رو «نظام سياسى آن گاه كارآيى دارد كه بتواند وظيفه‌هايى را كه بيش‌ترين مردم يا حكومت شوندگان از آن متوقع است، انجام دهد.»[3] در يك جمع‌بندى با ملاحظه تمام تعاريفى كه در اين زمينه وجود دارد مى‌توان گفت: «كارآمدى عبارت است از موفقيت در تحقق اهداف با توجه به امكانات و موانع.»[4]

[1]. فرهنگ علوم سياسى، على آقا بخشى، تهران: انتشارات چاپار، 1379، ص 446.

[2]. مشروعيت و كارآمدى، سيمور، م، ليپست، ترجمه رضا زبيب، فرهنگ توسعه، سال چهارم، شماره، خرداد و تير 74، ص.

[3]. مبانى سياست، عبدالحميد ابوالحمد، تهران: توس، 1376، ص 247.

[4]. اين تعريف را جناب آقاى محمود فتحعلى با در نظر گرفتن تعاريف مختلفى كه در مورد كارآمدى وجود دارد، به عنوان جمع بين تعاريف مختلف مطرح كرده است. رك: محمود فتحعلى، مباحثى در باب كارآمدى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى، 1382.