پيدايش پديده استضعاف، وجود مستكبران است؛ گرچه در برخى موارد، عوامل طبيعى و وضعيّت جغرافيايى و محيطى نيز مى‌تواند مايه پيدايش استضعاف گردد.

امام قدس سره همواره به خدمت‌گزارى ملّت خصوصاً به مستضعفان توصيه مى‌كرد. توصيه ايشان اين بود كه كارگزاران نظام در تأمين رفاه طبقات محروم، كوشا باشند. امام قدس سره مى‌فرمود:

خوشحالى من روزى است كه به زاغه‌نشينان عنايت شود.[1] بزرگ‌ترين جهاد معنوى، خدمت به خلق است. خدمت به انسان محروم، و اين است كه براى انسان جاودانه مى‌ماند،[2] البتّه در صورتى كه اين خدمت فقط به خاطر خدا باشد.[3] ما طرفدار مظلوم هستيم. هر كسى در هر قطبى كه مظلوم باشد، ما طرفدار آنها هستيم.[4] ملّت ايران، ملّت مستضعف است.[5] انبيا و اوليا در برابر ظلم، ايستادگى مى‌كردند و كشته مى‌شدند.[6]

و. عامل پيروزى مستضعفان‌

ترديدى نيست كه هرگاه فرد يا جامعه، زمينه تحوّل را در خود فراهم آورد و براى دستيابى به پيشرفت تلاش كند، خدا نيز او را يارى مى‌دهد: «انّ اللّه لايغيّر ما بقوم حتّى يغيّروا ما بأنفسهم‌».[7]

مستضعفان براى پيروزى، قبل از هر چيز بايد اصول زير را در زندگى خود تحقّق بخشند:

1. اتّحاد، انسجام، يگانگى و يكرنگى.

2. سازش ناپذيرى در برابر استكبار.

3. روى آوردن به تقوا و طهارت باطن و ايجاد صفاى نفسانى (روى آوردن به دين و اصالت‌هاى دينى و بازگشت به خويشتن).

4. تلاش و سختكوشى در راه هدف (ايثار و از خود گذشتگى).

5. مجهّز گشتن به همه گونه صلاحيّت‌ها و شايستگى‌هاى علمى و عملى.

6. توجّه به امام معصوم عليه السلام و قرار گرفتن زير پرچم او.

[1]. صحيفه‌نور، ج 11، ص 248.

[2]. همان، ج 17، ص 247.

[3]. همان، ج 16، ص 86.

[4]. همان، ج 3، ص 275.

[5]. همان، ج 2، ص 181.

[6]. همان، ج 20، ص 207.

[7]. رعد/ 11.