4. دانشگاه‌ها نه تنها مراكزى براى تهذيب و تعليم جوانان مى‌باشد، بلكه لازم است جوانان به گونه‌اى تربيت شوند كه از خارج بريده و مستقل در راه اسلام و كشورشان خدمت كنند؛[1] يعنى همه رشته‌هاى علمى و تخصّصى و هم تهذيب اخلاق و هم عمل و پاى‌بندى بدان را تقويت كنند.[2] 5. دانشگاه بايد متحوّل شود[3] و به خدا روى آورد و به معنويّت بپردازد و درس‌ها را براى خدا بخواند؛[4] زيرا ملاك ارزش در لسان انبيا و اوليا علم و تقوا است.[5] 6. ترقّى مملكت به دانشگاه است.[6]

امام قدس سره تأكيد مى‌كرد كه در مراكز علمى، علوم معنوى از قبيل: علم اخلاق، تهذيب نفس و سير و سلوك الى‌اللّه تدريس شود، ايشان مى‌فرمود: «پروردگار متعال به چنين علومى اهتمام داشته و انبيا را جهت ترويج آنها مبعوث داشته است».[7]

درجه اهمّيّت اخلاق را مى‌توان از اين نكته به دست آورد كه پيامبر خاتم صلى الله عليه و آله هدف اصلى بعثت خود را «اكمال مكارم اخلاق» دانسته‌اند: «بعثت لاتمّم مكارم الاخلاق‌».

ره توشه سفر آخرت «اخلاق كريمه است».[8] براين اساس، شيخ انصارى كه از حيث مراتب علمى بى‌همتا بود، همواره در محضر استاد اخلاق خود زانوى ادب بر زمين مى‌نهاد و به شاگردى مى‌پرداخت.[9]

ب. پيشرفت تمدّن و مبارزه با تمدّن صادراتى‌

يكى از اهداف مهمّ تربيت بشر، كمك به پيشرفت تمدّن است. امام قدس سره همواره خاطرنشان مى‌كرد كه:

ما با تمدّن مخالف نيستيم، با تمدّن صادراتى مخالفيم.[10]

[1]. همان، ج 19، ص 142، 187، 193، 211 و 256.

[2]. همان.

[3]. همان.

[4]. همان.

[5]. همان، ج 17، ص 128.

[6]. همان، ج 1، ص 18.

[7]. امام خمينى، مبارزه با نفس، ص 32.

[8]. امام خمينى، چهل حديث، ح 29، ص 512.

[9]. مبارزه با نفس، ص 32.

[10]. صحيفه‌نور، ج 11، ص 4.