جمهورى اسلامى به آنها حق داده مى‌شود كه به هر شكل ممكن دور هم جمع شوند و مسائل و مشكلات خود را بررسى كنند و در نتيجه، دولت را در جريان مسائل خود قرار دهند و نيز از حقوق صنفى خود دفاع كنند.[1]

ط. آزادى‌هاى غيرمعقول‌

گفته مى‌شود كه مردم آزادند؛ يعنى آزاد است انسان كه بزند سر مردم را بشكند؟ آزاد است كه قانون‌شكنى كند؟ آزاد است كه برخلاف مسير ملّت عمل كند؟ آزاد است كه توطئه بكند بر ضدّ ملّت؟ اينها آزادى نيست. در حدود قوانين، در حدود كارهاى عقلانى، آزاد است.[2] [آيا] ما آزاديم هروئين بفروشيم؟ آزاديم ترياك بفروشيم؟ آزاديم قمارخانه بازكنيم؟ آزاديم شراب بخوريم؟ شراب‌فروشى بازكنيم؟ همچون آزادى‌يى نيست. آزادى كه در اسلام است در حدود قوانين اسلام است. آن چيزى كه خدا فرموده است نبايد بشود. شما آزاد نيستيد كه الزام بكنيد.

همچو آزادى نيست كه كسى بخواهد قمار بكند؛ بگويند آزاد است كه خودش مى‌داند. اگر چنانچه آزادى دموكراتيك بود و جمهورى، جمهورى دموكراتيك بود، آن آزادى‌ها به حسب قاعده‌اش هست.[3]

ى. آزادى زنان‌

اسلام با آزادى زن نه تنها موافق است، بلكه خود، پايه‌گذار آزادى زن در تمام ابعاد وجودى زن است.[4] اسلام به زن خدمتى كرده است كه در تاريخ همچون سابقه‌اى ندارد. اسلام زن را از توى لجن‌زارها برداشته است و آورده شخصيّت به او داده است. [اينكه‌] اسلام با زن مخالف است اين تبليغات است.[5] بله، پرورش از دامن شما شروع مى‌شود، دامن بانوان است كه بچه‌هاى خوب را پرورش مى‌دهد.

ممكن است يك بچه‌اى را كه شما خوب تربيت مى‌كنيد يك ملّت را نجات بدهد.[6]

نتيجه‌

الف. آزادى مسأله با اهمّيّتى است كه برخوردارى از نخل‌بارور آن به شناخت مرزها و

[1]. همان، ج 8، ص 178.

[2]. همان، ج 6، ص 192.

[3]. همان، ج 7، ص 92.

[4]. همان، ج 4، ص 192.

[5]. همان، ج 3، ص 82.

[6]. همان، ج 6، ص 12.