رفتارمان ميان ساير برادران مسلمان جورى باشد، كه رفته رفته تهمت‌ها را از ما دور كند و ماها را هر چه بيشتر به هم نزديك گرداند، و نه آنكه با بعضى از شيعه‌گرى‌ها خارج از دستور بر كينه‌توزى‌هاشان بيفزائيم.

مسائلى متفرقه‌

مسأله 1- نماز قصر:

برحسب آياتى از قرآن و احاديثى چند تنها در جائى بايد نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعتى خواند كه از وطن يا محل اقامتت به اندازه يك روز راه با بيشترين وسائل مسافرت دور شوى، كه در زمان‌هاى گذشته يك روز راه همان هشت فرسنگ بوده ولى اكنون حدود هزار كيلومتر است، زيرا بيشتر وسائل مسافرت امروزى ماشين است. و بيشتر ماشين‌ها در شبانه‌روز بيش از هزار كيلومتر مى‌پيمايند، و اگر در آينده هواپيما جاى ماشين را بگيرد كه وسيله اكثر مسافرت‌ها گردد طبعاً اندازه سفر شرعى نيز يك شبانه‌روز راه هوائى خواهد بود، و چنانچه در آينده‌اى هم وسائلى ديگر كه دور كره زمين را در كمتر از يك روز راه مى پيمايند جاى اين وسائل را گرفت طبعاً ديگر جاى شكستن نماز و افطار روزه نخواهد بود.

فقهاى ما در طول تاريخ اسلامى كه درباره اندازه قصر نماز و افطار و روزه بحث‌ها كرده‌اند به همان حساب يك روز قافله‌ها حدسفر شرعى را هشت فرسنگ دانسته‌اند، ولى در موردى كه دو ميزان: هشت فرسنگ و يك روز راه با هم تفاوت كنند، چون مورد حاجت نبوده است بحثى نكرده‌اند.

در احاديث ما گاه هشت فرسنگ، و بيشتر يك روز راه ميزان سفر شرعى مقرر شده است، و هنگامى هم چه اين و چه آن، و آنچه در اين ميان واضح است اين است كه اين دو از نظر حدّ سفر يكسانند جز آنكه يكى نماينده زمانى‌