شد مى‌تواند هر كجا كه بخواهد بكشد» مگر كفاره صيد زيرا خدا فرمود: «هَدْياً بالِغَ الْكَعْبَهِ‌»[1] و اين خود وجهى است براى تفسير بعضى از احاديث كه «در حج بايد در منى و در عمره در مكه كشته شود».[2] كه اين قبيل از احاديث بايد بر كفاره صيد حمل شود[3] يا حمل بر استحباب گردد.

و در صحيحه اسحاق‌بن عمار نيز تصريح به اين معنى شده كه «مردى كفاره‌اى در حجش واجب مى‌شود، آيا مى‌تواند هنگامى كه به خانواده‌اش برمى‌گردد بكشد؟ فرمود: آرى.[4]

و ما هرگز حديث صريحى درباره غيرصيد نداريم كه آنگونه تعيين كند، و قاعده فقهى در چنان مواردى اين است كه اگر احاديث مطلقه‌اى هم داريم طبق نصوص ديگر بايستى يا حمل برخصوص كفاره صيد و يا حمل بر استحباب شود.

روى اين اصل لازم نيست كفاره عمره تمتع و حجش حتى در صورت امكان در مكه يا منى كشته شود، بلكه در منى با وضع كنونى‌اش كه گوشت‌ها تلف مى‌شود حرام نيز هست، و بايد جائى را حجاج در نظر بگيرند كه نياز بيشترى باشد.

مسأله 29- كسانى كه به علل گذشته نبايد يا نمى‌توانند قربانيشان را در روزهاى من يا عيد انجام دهند، شايسته است هر چند نفرى خونى بريزند و به‌

[1] - وافى، ج 2: 2، ص 119، باب 87

[2] - نفس المصدر السابق

[3] - و شاهد ديگر اين حمل حديث زراره از حضرت باقر( ع) است كه عين همين تفصيل را در كفاره صيد احرام حج و عمره داده است.( وافى، ج 2:، ص 119، باب 87)

[4] -