فصل پنجم: روند تكاملى الگوى «پيشرفت و تعالى» و شكل‌گيرى انقلاب‌

اهداف‌

از دانشجويان انتظار مى‌رود:

1. با فرايند تكاملى الگوى پيشرفت و تعالى آشنا شوند.

2. چالش دو الگوى ترقى و تعالى در عصر پهلوى را تحليل نمايند.

3. با فرايند پيروزى انقلاب اسلامى آشنا گردند.

مقدمه‌

هرچند در عصر پهلوى نگرش غرب‌گرايانه- كه ازسوى حاكميت ارائه مى‌شد- در تلاش براى تغيير ساختارهاى اجتماعى و فرهنگى ايران و حذف مبانى اعتقادى بود، الگوى پيشرفت و تعالى نيز روند تكاملى خود را در اين مدت طى نمود؛ آن‌گونه‌كه در برخى موارد در واكنش به غرب‌گرايى، به حفظ هويت و نفى تسلط بيگانگان بر كشور پرداخت و براى پيشرفت، راهكارهايى را نيز براساس مبانى معرفت‌شناسى و انسان‌شناسى اسلامى عرضه داشت.

در اين فصل مى‌كوشيم تا با بررسى روند تكاملى الگوى تعالى در عصر پهلوى و درچالش با شبه‌ترقى‌خواهى غرب‌گراى وابسته، به تحليل چگونگى شكل‌گيرى انقلاب‌اسلامى بپردازيم.

فرايند تكاملى الگوى پيشرفت و تعالى براساس مبانى دينى، با نفى استعمار آغاز مى‌گردد. اين فرايند در عصر پهلوى اول در قالب اعتراضات و قيام‌هاى مردمى و در نقد غرب‌گرايى پهلوى اول ادامه يافت و سپس در قالب جنبش‌هاى استقلال‌طلبانه نظير ملى‌شدن صنعت‌