فصل دوم: مشروعيت حكومت معصومان عليه السّلام‌

1. مشروعيت حكومت پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و اله و سلّم‌

پيشتر گفته شد كه درباره مصدر مشروعيت حكومت‌ها، آراى متكثّرى وجود دارد. اما انديشوران اسلامى در دو امر ذيل اتفاق نظر دارند: يكى در مشروعيت الهى حكومت پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم به اين معنى كه پيامبر علاوه‌بر دارا بودن دو شأن و مسئوليت الهى (مقام تبليغ و مرجعيت دينى و مقام قضاوت)، از سوى خداوند هم مأموريت آسمانى داشته است كه حكومت دينى تشكيل دهد و خود زعامت و رهبرى مطلق آن را در دست گيرد.

پيغمبر اكرم در زمان حيات خودشان ولى امر مسلمين بودند و اين مقام را خداوند به ايشان عطا فرموده بود ... در اين‌كه پيغمبر چنين شأنى را داشته و اين شأن الهى بوده است يعنى حقى بوده كه خداوند به پيغمبر اكرم عنايت فرموده بود؛ نه اين‌كه از جانب مردم به آن حضرت تفويض شده باشد، ميان شيعه و سنى بحثى نيست‌[1].

استاد دليل نظريه «انتصاب» را آيات متعدد ذكر مى‌كند. مانند:

النبى اولى بالمؤمنين من انفسهم‌[2]، اطيعوا اللّه و اطيعوا الرسول‌[3]

[1] - مجموعه آثار، ج 3، ص 281/ و ر. ك: اسلام و مقتضيات زمان، ج 1، ص 169 و 175.

[2] - ر. ك: احزاب، آيه 6.

[3] - ر. ك. نساء، آيه 59.