نام کتاب : حكومت اسلامى (درسنامه انديشه سياسى اسلام) نویسنده : واعظى، احمد جلد : 1 صفحه : 231
اهداف دنيوى حكومت دينى، اهداف عامى است كه
هر حكومتى مىتواند مدّعى آن باشد اين اهداف برخاسته از جنبه عقلايى حكومت است و
طرح و ذكر آنها اختصاص به شريعت و دين ندارد. باوجوداين، حكومت دينى در تأمين
اينگونه اهداف نيز با حكومتهاى غير دينى و متعارف تفاوت دارد. اين تفاوت از دو
جهت است:
نخست آنكه اهتمام و توجّه خاصى به برخى از اين اهداف دارد، به
گونهاى كه در ديگر روايات معصومان و سيره عملى پيامبر و على عليه السّلام در امر
حكومت تأكيد فراوانى بر مواسات با فقيران و ضعيفان و تهىدستان وجود دارد. و از
سوى ديگر، به برخوردارى عادلانه و مساوى اقشار مختلف جامعه از بيت المال تأكيد شده
است.
تفاوت دوم در شيوه و روش تأمين اين اهداف است. حكومت دينى، اهداف
دنيوى حكومت را همراه با اهداف معنوى آن پى مىگيرد و ابعاد عقلايى و دنيوى حيات
جمعى را همسو و همجهت با رشد اخلاقى و معنوى و الاهى جامعه سامان مىدهد. براى
نمونه، گرچه اصلاح امور و آبادانى از اهداف دنيوى و عام حكومت دينى است، امّا
اينگونه اهداف در سايه توجّه به اهداف معنوى و خاصّ حكومت دينى تأمين مىشود؛
يعنى حاكميّت قسط و عدل است كه زمينهساز تحقّق عينى اينگونه اهداف دنيوى را
فراهم مىآورد. على عليه السّلام مىفرمايد:
«العدل يضع الأمور في مواضعها»؛[1]
«ما عمرت البلدان بمثل العدل».[2] اساسا رفاه و امنيّت، زمانى معناى واقعى خود را پيدا مىكند كه حيات
اجتماعى بشر سرشار از اخلاق و معنويّت و حاكميّت ارزشهاى الاهى باشد. ازاينرو،
تأمين و تحقّق عينى اهداف معنوى حكومت دينى، بستر بسيار مساعدى براى تحقّق عينى
اهداف دنيوى و عام اين حكومت فراهم مىآورد.
[1] - بحار الأنوار، ج 75، ص 357، باب أحوال الملوك و
الأمراء، ح 72.