برخوردارند. گوهر انسانى گر چه شريف است و پاسداشت اين شرافت وظيفه‌اى است هم براى فرد نسبت به خود و هم براى ديگران نسبت به يكديگر، اين وظيفه براى ديگران تا آنجاست كه اين گوهر ناب در اثر جنايت و خيانت انسان بر خود يا بر ديگران، زنگار نگيرد و آدمى را از مرز انسانيت به دنياى محض حيوانى وارد نسازد.

بدين ترتيب روشن مى‌گردد كه كرامت انسان منشأيى الهى دارد ودر حالت طبيعى، همه انسانها نسبت به بهره‌مندى از اين حق با هم برابرند و هيچ كس را برديگرى امتيازى نيست.

كرامت ذاتى وكرامت اكتسابى‌

آنچه ذكر گرديد مربوط به كرامت ذاتى يا طبيعت انسانى بود. اسلام به نوع ديگرى از كرامت معتقد است كه ما آن را «كرامت اكتسابى» نام مى‌بريم. انسان در صورتى كه استعدادها و نيروهاى بالقوه خود را در جهت رشد و تعالى و كمال خود قرار دهد به اين نوع از كرامت نيز مفتخر مى‌گردد. اين امر بستگى به همّت، لياقت و تلاش او دارد.

يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَاللَّهِ أَتْقَاكُمْ؛[1]

اى مردم، ماشما را از مرد و زنى آفريديم و شما را ملّت ملّت و قبيله قبيله گردانيديم تا يكديگر را باز شناسيد. در حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزكارترين شماست.

در مقايسه ميان اين دو نوع از كرامت امور زير به دست مى‌آيد:

1. كرامت ذاتى، غير ارادى است؛ در حالى كه كرامت اكتسابى امرى ارادى و اختيارى مى‌باشد.

2. كرامت ذاتى، همه انسانها را در بر مى‌گيرد؛ در حالى كه كرامت اكتسابى به افراد خاصى اختصاص دارد.

[1]. حجرات( 49): 13.