آسيب‌پذير خواهند بود. وجود ميليونها انسان بيمار، بى‌حال و گرسنه چه سودى خواهد داشت! در اسلام وارد نمودن زيان به بدن از آن سبب كه سلامتى انسان را در معرض خطر قرار مى‌دهد ممنوع شده است. اگر تحقق اين حق، وابسته به تأمين برخى از نيازمندى‌هاى ضرورى بشر باشد، در درجه اول خود انسانها و در مرتبه بعد، حكومتها موظف‌اند در اين زمينه اقدام نمايند، تا زندگى فردى و اجتماعى به معناى واقعى پديد آيد.

2. سقوط برخى از تكاليف در صورت تزاحم با حق حيات‌

هرگاه انجام احكام شرعى و تكاليف دينى مستلزم وارد آمدن ضرر جسمى يا روحى به انسان گردد آن تكاليف برداشته خواهند شد. در اسلام تكليف به قدر طاقت و توان انسانها است‌[1] و قاعده لاحرج‌ براى همين موارد وضع گرديده است.[2] همه فقهاى اسلام روزه گرفتن را در صورتى كه به زيان سلامت انسان باشد، حرام دانسته‌اند و از همين نمونه است ساير تكاليف شرعى. هركس به هر ميزان توانايى دفع ضرر از حيات خود و ديگران را داشته باشد بايد اقدام نمايد وگرنه سزاوار كيفر خواهد بود. البته آنجا كه اساس دين و نواميس دينى در خطر باشد به لحاظ اهميت مسئله فدا كردن جان و رها نمودن زندگى و سلامتى، يك وظيفه خواهد بود.

3. حرمت خون‌

در حقوق اسلام، انسان نمى‌تواند براى نجات جان خود در صورتى كه به كشتن ديگرى مجبور شود اقدام نمايد. زيرا اگر قرار است خونى ريخته شود يا زيانى متوجه كسى گردد، انسان نمى‌تواند با استناد به حق حيات خود، حق حيات ديگران را ناديده بگيرد. در روايات متعددى گفته شده است: تقيّه در هرجا روا باشد، در چنين جايى روا نيست. ازامام باقر عليه السلام چنين روايت‌

[1]. لَايُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَهَا؛ خداوند هيچ‌كس را جز به قدر توانايى‌اش تكليف نمى‌كند. بقره( 2): 286.

[2]. و ما جَعَلَ عليكم فى الدّين من حَرَج؛ در دين براى شما سختى قرار نداده است. حج( 22): 78.