ترديد كرده و چون رستم و اسنفديار شخصيتى موهوم دانسته‌اند.[1] بعضى تاريخ ظهور او را 600 و برخى تا 6000 سال قبل از ميلاد دانسته‌اند. قول مشهور آن است كه او 660 سال پيش از ميلاد پا به جهان گذاشته و سى سال بعد دعوى نبوت كرده و به سال 583 ق. م در آتشكده بلخ به دست تورانيان كشته شده است.[2] محل تولد وى نيز مردد بين رى، آذربايجان، افغانستان، فلسطين، خوارزم و فارس است‌[3]. همچنين در مورد اين كه واقعاً او پيامبرى برگزيده از سوى خداست يا نه، اطلاع دقيقى در دست نيست و مسلمانان صرفا به استناد منابع دينى خود- نه با اتكا به ادله تاريخى- با زرتشتيان هم چون اهل كتاب رفتار نموده‌اند[4]. بنابراين فارغ از برخورد اسلام و مسلمانان با پيروان زرتشت و آيين او؛ هيچ دليلى بر اعتبار و بنياد الهى آن وجود ندارد و حتى اعراب زيرسلطه ساسانيان نيز آنان را اهل كتاب نمى‌شناختند.[5]

[1] - بنگريد: شهيد مطهرى، مجموعه آثار، ج 14، ص 239، قم و تهران: صدرا، چاپ هشتم، 1383

[2] - بنگريد:

الف. حسين توفيقى، آشنايى با اديان بزرگ، ص 57 و 58.

ب. ابراهيم پورداود، اوستا، ص 28.

ج. دين ايران باستان، ص 185

[3] - بنگريد:

الف. حسين توفيقى، همان، ج 14، ص 186.

ب. جان بى‌ناس، تاريخ جامع اديان، ترجمه على اصغر حكمت، ص 453.

ج. دين ايران باستان، ص 188.

د. شهيد مطهرى، مجموعه آثار، ج 14، ص 186

[4] - برخى برآنند كه آنچه در نصوص اسلامى به ويژه در قرآن به عنوان آيين مجوس در رديف اديان وحيانى وداراى كتاب در برابر مشركين قرار گرفته غير از آيين زرتشتى موجود است و با آن تفاوت‌هاى اساسى دارد.

جهت آگاهى بيشتر در اين باره بنگريد: رسول رضوى، بازكاوى تاريخ و آموزه‌هاى زرتشت( مق)، معارف( ماهنامه)، ش 49

[5] - بنگريد: همان، ص 18