2. دين و علم؛

بخشى از معارف دين را آموزهاى علمى آن تشكيل مى‌دهد.

مراد از آموزه‌هاى علمى بيان قوانين طبيعى حاكم بر پديدهاى جهان و انسان است يعنى امورى كه در قلمرو دانش تجربى (science) بشر قرار مى‌گيرد، ليكن در گستره‌اى عام‌تر مى‌توان نقش دين در علم را چهار گونه بر شمرد:

2- 1. انگيزش و به تعبير ديگر تقويت انگيزه كاوش‌هاى علمى. در اسلام اين مسأله بيش از هر دينى نمايان است و بخشى عظيمى از ادبيات دينى را به خود اختصاص داده است.

2- 2. جهت دهى و سمت و سو بخشى به علم و كاوش‌هاى علمى؛

2- 3. ارائه پيش فرض‌هاى متافيزيكى علوم؛

2- 4. ارائه پاره‌اى از گزاره‌هاى علمى؛

2- 5. ايجاد روحيه علمى؛

در مجموع برخى از انديشمندان بر آنند كه دين به علم و علوم بيشتر مدد رسانده است تا علم و علوم به دين.[1]

اينشتين در اين باره مى‌گويد؛ «حس دينى قوى‌ترين و شريف‌ترين سرچشمه (شاه فنر) تحقيقات علمى است».[2]

كاركردهاى اجتماعى‌

افزون بر كاركردهاى فردى، دين داراى نقش اجتماعى نيرومند و بديل‌ناپذيرى است. از همين‌رو از ديرزمان فيلسوفان و انديشمندان به فلسفه اجتماعى وجود دين توجه چشمگيرى داشته‌اند.

[1] - مرچا الياده، فرهنگ و دين، مترجمان: زير نظر بهاءالدين خرمشاهى، صفحه هفت

[2] - شهيد مطهرى، يادداشت‌ها، ج 2، ص 200