4. جامع بودن‌

از ديگر ويژگى‌هاى اسلام در برابر ديگر اديان، جامع بودن آن است.

اسلام برنامه تكاملى بشر تا پايان تاريخ را به ارمغان آورده است.

جان ديون پورت مى‌نويسد:

«... قرآن مطابق تحقيقات كومب با انجيل فرق دارد؛ زيرا انجيل داراى مكتب و روش فقاهتى نيست؛ بلكه به‌طور كلى محتويات آن مركب است از قصص و روايات و بيانات تحريض و ترغيب بشر در نشر عواطف و احساسات عالى و فداكارى و ... ولى هيچ نوع عامل و رابطه منطقى جالب و جاذبى كه اين معانى را با يكديگر ربط دهد، در انجيل وجود ندارد. از اين گذشته قرآن مانند اناجيل نيست كه فقط به عنوان ميزان و شاخصى درباره عقايد دينى و عبادت و عمل درباره آن شناخته شده است؛ بلكه داراى مكتب و روش سياسى نيز هست؛ زيرا تخت و تاج يا به تعبير ديگر اساس دستگاه و سازمان سياسى، روى اين شالوده ريخته شده و هر نوع قانونى براى اداره امور كشور، از اين منبع گرفته مى‌شود. و بالاخره كليه مسائل حياتى و مالى با اجازه همين منبع و مصدر قانون‌گذارى، حل مى‌شود»[1].[2]

[1] - جان ديون پورت، عذر تقصير به پيشگاه محمد صلى الله عليه و آله و قرآن، ترجمه غلامرضا سعيدى، قم: دارالتبليغ اسلامى، بى‌تا، ص 99

[2] - مترجم كتاب در پاورقى آورده است:« مردم بى‌خبرى كه حتى در همين كشور اسلامى تصور مى‌كنند دين از سياست جداست، بخوانند و متنبه شوند كه دستگاه تبليغات اسلامى غير از اديان منسوخ است و چقدر تأسف‌آور است كه يك نفر محقق خارجى اين معنا را كاملًا درك كرده و توضيح دهد؛ ولى كسانى كه خود را مسلمان معرفى مى‌كنند به تقليد كوركورانه از خارجيان مغرض، چه ياوه سرايى‌هايى مى‌كنند»،( همان، صص 100- 99)