استخوانهاى آدمى را كه 200 عدد است و 84 عدد آن بزرگتر است و نيز شكل و اندازه هر استخوانى را بداند تا به هنگام شكستگى يا در رفتن آن را به جاى نخستين بازبرد. محتسب بايد اين امور را در وى بيازمايد.

جراحان‌

جراحان بايد كتاب جالينوس موسوم به «قاطاجانس»[1] را كه درباره زخمها و مرهم‌هاست فراگيرند و تشريح و نيز اعضاى بدن انسان و عضلات و رگها و شريانها و اعصاب را بدانند تا به هنگام قطع بواسير و غير آن مراقبت كنند، و نيز يك دست نيشتر كه از آن جمله نيشترى كه سرش گرد باشد و نيشتر مورب و نيز اره بريدن و انواع مرهم‌ها و مرهمدان و داروى كندر كه براى قطع خون است داشته باشند.

برخى از جراحان تكه‌هاى استخوان مردم را در زخم نهان مى‌دارند سپس در حضور مردم آن را از زخم درمى‌آورند و ادعا مى‌كنند كه به سبب داروهاى قاطع آنان از زخم بيرون آمد. و بعضى از آنان مرهم‌هايى از كلس‌[2] شسته شده با روغن زيتون مى‌سازند، سپس آن را با گل سرخ‌[3] قرمز يا با زردچوبه و نيل سبز و يا با زغال ساييده سياه مى‌كنند. محتسب بايد اين امور را مراقبت كند.

[1]- دزى اين لغت را به معنى اسكيل آورده كه گياهى است دارويى و پياز موش نيز گويند؛ ر ك: ذيل قواميس العرب دزى و منتهى الارب.

[2]- كلس گياهى است با گونه‌هاى بسيار كه در تداوى به كار مى‌رود.

[3]- متن: مغره است و آن گل سرخ است كه با آن رنگ كنند( فرهنگ فارسى معين).