فصل سيزدهم: سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران‌

پيش از پيروزى انقلاب اسلامى ماهيت وابسته حكومت موجب مى‌گشت فرآيند تصميم‌سازى در حوزه سياست خارجى نه براساس اصول اعتقادى جامعه و منافع ملى، بلكه در چارچوب تأمين منافع حاكمان مستبد و وابسته و حفظ آنان در قدرت استوار گردد. در اين شرايط با وقوع انقلاب اسلامى شاخص‌ها و ارزش‌هاى جهت‌بخش به سياست خارجى دچار دگرگونى شد. با تحول بنيادين در اصول و اهداف و خطوط كلى سياست خارجى بى‌شك تعريف متفاوتى از مفاهيم و مصاديق دوست و دشمن و متحدان و مخالفان در عرصه روابط بين‌الملل لازم مى‌آمد. قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران به‌عنوان ميثاق ملى تبيين‌كننده اين اصول‌و ترسيم‌گر خطوط كلى سياست خارجى است. فصل دهم قانون اساسى دربرگيرنده چهار اصل دربارةةة سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران است كه در آنها پايه‌ها و آرمان‌هاى‌سياست خارجى نظام مطرح گرديده است. البته مباحث مربوط به سياست خارجى تنهادراين‌فصل نيامده، بلكه فصول ديگر قانون اساسى نيز مستقيم يا غيرمستقيم به سياست‌خارجى پرداخته است.

در اهميت سياست خارجى در حيات ملى يك كشور همين بس كه زندگى در دنياى امروز بدون ارتباط با ساير ملل جهان ممكن نيست و اصولًا هيچ كشورى نمى‌تواند خود را بى‌نياز ومستقل از كشورهاى ديگر بداند. امروزه كه ارتباطات و نقل و انتقالات به‌سرعت و به‌سهولت‌انجام مى‌گيرد و كشورها بسان مناطق يك كشور به هم نزديك شده‌اند و به تعبير مارشال‌مك لوهان، جهان به دهكده‌اى كوچك بدل گرديده، ارتباط نداشتن با ديگر كشورها نه ممكن و معقول است و نه سودمند. در دنياى امروز، تعدد فزايندةةة دادوستدهاى بين‌المللى‌