فصل دوازدهم: شورا در قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران‌

اصل شورا از احكام امضايى اسلام است.[1] شورا داراى مبناى اصيل قرآنى و اسلامى است و خداوند حتى حضرت رسول (ص) را به مشورت مى‌خواند.[2] در اينجا پرسش پيش‌رو اين است كه با توجه به عصمت و علم لدنى رسول (ص) و ائمه (عليهم السلام) دعوت خداوند به مشورت با امت چه وجهى دارد؟ در مقام پاسخ مى‌توان بدين دلايل اشاره داشت:

1. شخصيت دادن به مردم و افزايش اعتماد به نفس آنها؛

2. شناسايى مؤمنان راستين از منافقان و تميز متخصصان از مدعيان؛

3. افزايش توانايى فكرى مردم؛

4. از بين بردن شائبه استبداد حاكم؛

5. از بين بردن برخى بهانه‌جويى‌ها؛

6. احترام به بندگان خدا؛

7. از ميان بردن قبح مشورت در جامعه و تبديل آن به فرهنگ.[3]

بى‌گمان وقتى رسول خدا (ص) و ائمه طاهرين (عليهم السلام) به مشورت با مردم دعوت مى‌گردند، بر ديگر حكام نيز به طريق اولى واجب است كه به اين مهم همت گمارند.[4]

قانون اساسى جمهورى اسلامى‌[5] با توجه به اهميت مقوله شورا، يك فصل و هشت اصل‌

[1]. عباسعلى عميدزنجانى، فقه سياسى، ج 9، ص 397.

[2]. خليل خليليان، نگرشى بر قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران، ص 141.

[3]. رضا استادى، شورى در قرآن و حديث، ص 36- 31.

[4]. براى آگاهى از سيره عملى رسول‌اكرم( ص) و ائمه( عليهم السلام) در مشورت با امت بنگريد به: همان، ص 63- 54.

[5]. قانون اساسى مشروطيت( اصول 93- 90) به انجمن‌هاى ايالتى و ولايتى نيز پرداخته بود كه تقريباً هم‌عرض شوراهاى شهر و روستاى فعلى است.