مطبوعات و نه درمجلس. انگليس نظر خودش را با تمهيد مقدماتى با اين قرارداد تأمين كرد.

اعتراضات مردم نيز نسبت به اين قرارداد بعد از شهريور 1320 شروع مى‌شود.[1]

به اين ترتيب، رضاشاه با صحنه‌سازى، از امپراتورى بريتانياى كبير به دليل به سلطنت رساندن خاندانش با تجديد قرارداد دارسى قدردانى و تشكر كرد و محمدعلى فروغى پس از تجديد قرارداد دوباره نخست‌وزير شد.

3. سياست‌هاى امنيتى- سياسى‌

در دوره حكومت بيست‌ساله، رضاخان سياست سركوب، خفقان و سانسور به اندازه‌اى شديد بود كه بعضى آن را در سيصد سال اخير بى‌نظير مى‌دانند. دولت‌ها از عوامل فراماسون و مجريان سياست‌هاى انگليس و چاپلوسان و متملقان رضاشاه بودند. آنان آموخته بودند كه براى بقاى خود و دستيابى به اهداف تعيين شده، بايد با مراكز قدرت و ثروت به هر شكلى و قيمتى پيوند داشته باشند. از اين رو كاربرد القاب، رواج تشريفات، برگزارى مراسم به مناسبت‌هاى شاهانه، رو به افزايش نهاد. دستگاه‌هاى امنيتى، انتظامى، نظامى و اطلاعاتى گسترش يافت و بيشترين امكانات دولت در اين زمينه‌ها به كار گرفته شد.

نهضت‌هاى اسلامى به نام اشرار و ياغى سركوب شدند و روزنامه‌نگاران، شاعران و مبارزان به‌ويژه روحانيان گرفتار سانسور و خفقان گشتند. شمار كسانى كه به دلايل فكرى، و اعتقادى و انتقادى، در اين دوران دستگير، شكنجه، تبعيد، اعدام، خانه‌نشين يا فرارى شدند، بسيار و به‌گونه‌اى است كه مى‌توان حكومت بيست‌ساله رضاخان را يكى از غم‌انگيزترين دوران‌هاى چند قرن اخير ايران دانست.

تشكيل ارتش شاهنشاهى، شهربانى، ژاندارمرى، اداره اطلاعات و سانسور، دستگاه‌هاى ادارى در قالب وزارتخانه‌هاى متعدد، سازمان‌هاى خدماتى، عمرانى، اقتصادى، در راستاى اهداف سياسى تبليغى استعمار صورت گرفت. در اين دوران مجلس، دولت، مطبوعات،

[1]. مصطفى فاتح، پنجاه سال تاريخ نفت، ص 15