يكسان مى‌شمارد. بدين ترتيب بسيارى از حقايق از زبان دست‌اندركاران رژيم بيان مى‌گردد. اين گفتگوها با وجود سطحى‌نگرى و ناپختگى‌اش، آشكارا از عمق گسيختگى اخلاقى و اقتصادى، در بالاترين اركان كشور حكايت دارد .... در ادامه مذاكرات از قانون شكنى‌ها، زير پانهادن مسلّم‌ترين حقوق ملت، رشوه‌هاى كلان، معاملات مغاير با منافع ملى، خروج بى‌حساب و كتاب پول و ثروت كشور به خارج، عدم كارايى دادگسترى، واسطه‌گرى و به طور خلاصه، فساد نهفته در زير پوششى ظاهرفريب سخن گفته مى‌شود.

تا آنجا كه نخست‌وزير به جان مى‌آيد و مى‌گويد: هر يك از ما به‌گونه‌اى پدر ملت را درآورده‌ايم.[1]

هفدهم شهريور آغاز سقوط

در پايان راهپيمايى شانزدهم شهريور، عده‌اى اعلام كردند فردا صبح در ميدان ژاله جمع مى‌شويم. رژيم از تداوم راهپيمايى‌ها و افزايش شركت‌كنندگان و شعارهاى حاكى از براندازى، به شدت هراسان بود. بر اساس تصويب شوراى امنيت ملى، از ساعت شش صبح روز جمعه هفدهم شهريور، در تهران و يازده شهر كشور، به مدت شش‌ماه حكومت نظامى اعلام شد.

در ساعت هفت صبح جمعه هفدهم شهريور، ميدان ژاله، محل رودررويى و مقابله دو جريان شد كه با عزمى قاطع براى از صحنه خارج كردن يكديگر حاضر شده بودند. نيروهاى دولتى با تهديد و اخطار، خواستار پراكنده شدن مبارزان و متقابلًا مردم خواستار ادامه راهپيمايى و سردادن شعار بودند. نيروهاى دولتى با تجهيزات و آمادگى قبلى، ميدان و خيابان‌هاى اطراف را به اشغال درآوردند. سرانجام پس از مدتى مقاومت طرفين، تيراندازى و كشتار مردم آغاز شد. درگيرى و زد و خوردها، تا ظهر ادامه يافت. از تعداد شهدا و مجروحان اين حادثه، حتى بعدها هم آمار دقيقى به دست نيامد. ميدان ژاله، پس از پيروزى انقلاب به ميدان شهدا، تغيير نام يافت.

تصور سران رژيم اين بود كه مى‌توانند قيام مردم را همانند قيام پانزدهم خرداد 1342

[1]. مركز اسناد انقلاب اسلامى، تصميم شوم و جمعه خونين، ص 10