هماهنگى با شوروى، منافعى هرچند محدود براى ابرقدرت شرق در نظر مى‌گرفت و به اصطلاح بده و بستان مى‌كرد.

زمينه‌سازى سلطه پايدار

براى تثبيت حاكميت غرب در كشور و تمركز قدرت در دربار، طرح‌هاى متعددى به اجرا درآمد كه تشكيل مجلس مؤسسان و ايجاد تغييراتى در قانون اساسى، از جمله آنها بود. سقوط دولت قوام با رأى مجلس در سال 1326 و طرح ناموفق قتل شاه در پانزدهم بهمن 1327 در دانشگاه تهران، سركوب مخالفان، تبعيد آيت‌الله كاشانى، تعطيلى تعدادى از روزنامه‌ها و انحلال حزب توده را در پى داشت و زمينه‌ساز تسريع اجراى طرح تشكيل مجلس مؤسسان دوم شد.

1. تشكيل مجلس مؤسسان‌

نتيجه تجربيات چهار دهه پس از مشروطه براى قدرت‌هاى خارجى اين بود كه اگر روزى انتخاباتى آزاد و قانونى در ايران برگزار شود، قطعاً عناصر طرفدار و وابسته به آنها نخواهند توانست حكومت را در اختيار داشته باشند؛ بنابراين براى محدود كردن مجلس شوراى ملى و در مقاطعى، تعطيل كردن آن، طرح جديدى به اجرا گذاشته شد.

از سال 1326 تشكيل مجلس مؤسسان براى تغييراتى در قانون اساسى مطرح گرديد و سرانجام در نوزدهم اسفند 1327 فرمان تشكيل آن صادر و اين مجلس با پى‌گيرى و نظارت عوامل غرب، تشكيل شد. هدف از تشكيل مجلس مؤسسان اين بود كه محدوده قانونگذارى و تصميم‌گيرى‌هاى كلان به ترتيبى سازمان‌دهى شود كه دقيقاً ديدگاه‌ها و منافع غرب تأمين شود.

در هفدهم ارديبهشت 1328 اصل الحاقى به قانون اساسى و تغييرات اصل 48 به تصويب رسيد. بر اساس اين مصوبات، مجلس جديدى به‌نام «مجلس سنا» تشكيل شد. تعداد اعضاى‌