نام کتاب : آزادى و دين سالارى نویسنده : سبحانى، شيخ جعفر جلد : 1 صفحه : 97
مىشود كه لازمهى آزادى بيان اين است كه از هر قيد و شرطى
پيراسته باشد، زيرا در غير اين صورت، موضوع (آزادى) منتفى خواهد شد.
اين انديشهى افراط گرايانهى برخى از نويسندگان است كه تصور مىكنند
كه هر نوع قيدوشرط، در مورد انواع آزادىها ضدّ آزادى است و در اين مورد مىنويسد:
«بحث به طور مطلق، بر سر خواستن و نخواستن است، و ديگر شرط و شروطى وجود ندارد
بدين معنى شايد بتوان گفت آزادى از مقوله «همه يا هيچ است» به نظر مىرسد يا آزادى
هست كه هست و ديگر خط قرمز در ميان نخواهد بود.[1]
گويا آزادى لغوى با آزادى اصطلاحى يا به تعبير ديگر آزادى جنگلى با آزادى عقلانى
به هم آميخته شده است، در قسم نخست، هر نوع قيدوشرط، نافى آزادى است، درحالىكه در
آزادىهاى عقلانى و مدنى، آزادى بىقيدوشرط، ضدّ مدنيت تلقّى مىشود و نام
قانونشكن به خود مىگيرد.
در آزادترين نقاط جهان، آزادى مدنى، رها از قيدوشرط نيست، و اصولا
لازمهى دمكراسى و حكومت مردم بر مردم، محدودسازى آزادىها است كه بتواند، سعادت
بشر را تأمين كند. لذا «منتسكيو» آزادى را به «انجام هر چيزى كه قانون اجازه داده
است»، تعريف مىكند.
[1]. خط قرمز آزادى انديشه و بيان و حد و مرزهاى
آن، ص 54.
نام کتاب : آزادى و دين سالارى نویسنده : سبحانى، شيخ جعفر جلد : 1 صفحه : 97