پيشرفت و توسعه حقيقى هر جامعه‌اى اصول فرهنگى حاكم بر آن است كه در قالب اعتقادات و باورها، ارزش‌ها و هنجارها، رفتارها و دستاوردهاى هر جامعه‌اى تجلى مى‌يابد.

يكى از مهم‌ترين دستاوردهاى انقلاب اسلامى، تغيير در ساختار فرهنگى ايران است. براى تبيين دقيق‌تر اين تحول فرهنگى در جدول زير به تجزيه و تحليل وضعيت و ساختار فرهنگى رژيم پهلوى و سپس تأثير انقلاب اسلامى در تغيير آن مى‌پردازيم:

نمايش تصوير

جدول (7): بررسى تغييرات در ساختار فرهنگى ايران‌

در تجزيه و تحليل عناصر اين جدول نكاتيچند در خور توجه است:

الف) بررسياهداف ساختار فرهنگى‌

ايرانيان كه با انحطاط ساسانيان و ظلم و ستم آنان، «اسلام» را مطابق با نيازو روحيات خود يافتند، آزادانه به اسلام پيوستند و فصل نوينى را در تاريخ اين سرزمين رقم زدند و بدين‌رو فرهنگ اسلامى تحولى ريشه‌اى در جامعه‌ايرانى پديد آورد. بى‌گمان اين تصميم ايرانيان، از هوشمندى و درايت آنان حكايت دارد كه در طول تاريخ بارها به اثبات رسيده است. بعدها نيز با همت علماى اسلامى پايه‌هاى «تمدن اسلامى» در عصر صفويه پى‌ريزى شد. اما متأسفانه برخى بى‌لياقتى‌ها از سوى شاهان صفوى و سپس حمله اشرف افغانبه ايران و سرانجام حاكميت قاجاريه و پهلوى در دو قرن گذشته، جريان سلطه استعمارگران انگليسى، روسى و آمريكايى را پديد آورد و زمينه افول و سقوطايران را شكل داد.

استعمارگران مهم‌ترين مانع در برابر خود را «اسلام» و فرهنگ آزادى‌بخش آن مى‌يافتند، از اين‌رو بسيار كوشيدند تا «فرهنگ اسلامى» را در جامعه ايران نابود كرده، يا به تحريف كشانند.