بيست و سوم ماه آنها نيرويى متشكل از كردهاى ماكو را در جلفا شكست دادند. امّا سرماى سخت عمليات را دشوار ساخته بود. (كتاب سفيد، شماره 79، ص 47.)

فوريه‌

- روز 5 فوريه مليّون در زدوخوردى سلطنت‌طلبان را از سردارود عقب راندند، امّا بدون آنكه هيچگونه امتياز مادى كسب كنند، 50 تن از افراد خود را از دست دادند. تا اين‌زمان تبريز «عملا محاصره» شده بود. آقاى وراتيلاو مى‌نويسد: «هيچ آذوقه‌اى نمى‌توانست وارد شهر شود.

درختان ميوه باغها جهت فراهم ساختن سوخت قطع مى‌شوند، و اگرچه در حال حاضر ذخيره غله كافى جهت تغذيه مردم وجود دارد، امّا در برخى موارد مضيقه به شدت احساس مى‌شود.» مشكلات مالى و برخى نارضايتيها در ميان طبقات پول‌پرست (بازرگانان) موجب ناراحتى بيشتر گرديده است. (كتاب سفيد، شماره 112، بخش ضميمه، ص 630.) در 11 فوريه جاده جلفا توسط افراد ايلياتى قره‌داغ بسته شد و نان در شهر كمياب گرديد. (همان مرجع، شماره 74.) در 15 فوريه، آقاى وراتيلاو ذخيره غله را كافى براى تغذيه شهر به مدت دو ماه ديگر تخمين زد. (شماره 82.) در 22 فوريه، يك تلاش بيحاصل ديگر جهت آزاد نمودن مرند و بازگشايى جاده جلفا انجام گرفت، و سه روز بعد صوفيان توسط سلطنت‌طلبان اشغال گرديد، در حاليكه آقاى وراتيلاو اكنون فكر مى‌كرد كه تبريز فقط مى‌تواند براى يك ماه ديگر به دفاع ادامه دهد. (شماره‌هاى 89، 90، 92.) در 25 فوريه و 26 فوريه، حمله‌اى مصممانه، توسط صمد خان، به شهر انجام گرفت كه به هرطريق با تحمل تلفات سنگين دفع گرديد. (شماره 170 و بخش ضميمه.) در 28 فوريه، به دستور ستار خان يك نانوا، به خاطر فروختن آرد به قيمتى بالاتر از قيمت تعيين شده توسط انجمن، تيرباران شد. (شماره 170.)

مارس‌

- در دوم مارس صمد خان قاراملك، روستاى بزرگى واقع در نزديكى شرق تبريز، را اشغال كرد. در روز سوم خط تلگرافى هند- اروپا توسط رحيم خان، در منطقه بين تبريز و جلفا، قطع گرديد. امّا در نتيجه فشارهاى ديپلماتيك وارده بر تهران، اين خط سرانجام در روز نوزدهم تعمير شد.

(شماره 170.) روز پنجم مارس شهر مرند و در روز پانزدهم جلفا توسط سلطنت‌طلبان اشغال گشت.

(شماره‌هاى 105، 114 و 170، امّا به شماره 126 نيز مراجعه شود.) و در همان روز پنجم سربازان صمد خان حومه حكم آباد را اشغال كردند كه به هرطريق طى بعدازظهر همان روز از آنجا بيرون رانده شدند. آقاى ورايتلاو مى‌گويد: «اين حمله ترس و بيم عظيمى را در تبريز برانگيخت، زيرا حكم آباد عملا بخشى از شهر است و سلطنت‌طلبان تاكنون بدين‌حد پيش نيامده يا چنين عزمى را نشان‌