بخش اول: تبيين مفهومى «ولايت مطلقه فقيه»

فصل اول: مفهوم ولايت در لغت، اصطلاح و عرف‌

در اين بخش ابتدا با معناى واژگانى الفاظ تحقيق- براساس معتبرترين كتب لغت- آشنا مى‌شويم و در ادامه به معناى اصطلاحى آنها مى‌پردازيم؛ چه آنكه تلقى صحيح و شفاف هر مسئله در گرو فهم درست مفاهيم است.

ولايت از نظر واژگانى‌

«ولايت» واژه‌اى عربى است كه به اعتراف لغت‌شناسان بزرگ عرب از ريشه «ولى» بر وزن فلس به معناى قرب نزديكى است.[1] «ولاء» و «توالى» در اصل به معناى قرار گرفتن يك شى‌ء در كنار شيى‌ء ديگر است، بى‌آنكه فاصله‌اى بين آن دو باشد كه البته لازمه چنين حالت و ترتبى نزديكى آن دو شى‌ء به يكديگر است.[2] طريحى در مجمع البحرين مى‌گويد: ولايت با فتحه به معناى محبت، و با كسره به معناى توليت و سلطنت است و والى كسى را گويند كه زمام امور ديگرى را به دست خود گيرد

[1] . فيومى، المصباح المنير فى غريب شرح الكبير، ج 2، ص 672. نيز بنگريد به: ابن فارس، معجم مقاييس اللغه، ج 2، ص 141؛ زمخشرى: اساس البلاغه، ص 509.

[2] .« الولاء و التوالى ان يحصل شيئان فصاعدا حصولا ليس بينهما ما ليس منهما و يستعار ذلك للقرب» ر. ك: اصفهانى، راغب، معجم مفردات الالفاظ القرآن، كتاب الواو ص 571؛ نيز قرشى، على اكبر؛ قاموس القرآن، ج 7، ص 245، ذيل« ولى».)