تصميم تاريخى امام براى ترك عراق، كه رويدادهاى بعدى نشان داد تا چه حد سرنوشت‌ساز بوده است، در شرايطى گرفته شد كه امكان بررسى و برآورد حالت‌هاى مختلف قضيه وجود نداشت و در فضايى پُرمخاطره، و تنها با اتّكال كامل الهى اتخاذ گرديد. در آن شرايط بحرانى كه تمام اهتمام اطرافيان، متوجه حفظ جان امام‌[1] يا نگران ربوده شدن ايشان به دست عمّال شاه و عراق بود، توجه و دغدغه حضرت امام اين بود كه در كجاى اين جغرافياى پهناور، بهتر مى‌تواند رسالت خويش را به انجام رساند.

هجرت از عراق تا بازگشت به ايران‌

امام تصميم خود را گرفته بود، اما در اين‌باره جز چند نفر، هيچ‌كس از آن اطلاعى نداشت.[2] امام با افشا نكردن تصميم خود و نيز سرعت تصميم‌گيرى و اقدام به‌موقع، بر آن بود تا تحرك‌ها و ترفندهاى احتمالى را ناكارآمد كند و فرصتى براى طراحى و اجراى نقشه‌هاى شيطانى به دشمن ندهد.[3]

[1]. پس از شهادت فرزند ارشد حضرت امام، و به‌ويژه با شعله‌ور شدن انقلاب، احتمال ترور حضرت امام بسيار جدى بود و وصيت‌هاى مختلفى كه ايشان در آن روزها نوشتند، گوياى اين موضوع است.( بنگريد به: سيدروح‌الله موسوى‌خمينى( امام)، صحيفه امام، ج 3، ص 270، 280، 292 و 295.)

[2]. حجت‌الاسلام سيداحمد خمينى در اين زمينه مى‌گويند:« با اجازه امام، تصميم معظّم‌له مبنى بر سفر به كويت ... به هفت- هشت نفر از خصوصى‌ترين افراد گفته شد.»( بنگريد به: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام‌خمينى، كوثر، ج 1، ص 434.)

[3]. طبق گزارش جلسه شوراى امنيت ملى، مقصد امام پس از عزيمت از عراق براى رژيم نامعلوم بوده است، از اين‌رو در اتخاذ تدابير لازم در اين‌باره سردرگم مانده بودند. تصميم احتمالى ايشان براى آمدن به ايران به‌شدت آنان را نگران ساخته بود و به همين سبب با بررسى احتمالات مختلف، شيوه‌هايى براى مقابله با هر احتمالى را پيش‌بينى كرده بودند. مقدم، رئيس ساواك وقت در اين جلسه مى‌گويد اگر آيت‌الله به ايران بيايد، آزادى ايشان حتى براى يك روز هم به مصلحت نيست. به همين جهت طرحى را براى مقابله با ورود احتمالى امام به ايران، به شوراى امنيت ارائه مى‌دهد.( بنگريد به: مركز اسناد انقلاب اسلامى، آيا او تصميم دارد بيايد به ايران، ص 55- 52؛ وزارت اطلاعات، فرازهايى از تاريخ انقلاب به روايت اسناد ساواك و آمريكا، ص 167- 165).