در الوسيط آمده است: وى در هر فنّ از فنون فرهنگ اسلامى بويژه، نويسندگى و شاعرى صاحب‌نظر بود.

اقطار جهان را درنورديد و به شهرهاى علم و ادب مسافرت كرد. در شعر، حافظه‌اى قوى داشت و در علم لغت و اشتقاق پرمايه بود. در كتابت، بر طريقه‌ى ابن عميد مى‌رفت و در اين شيوه، با حفظ جزالت الفاظ، صحّت و محتوا را دنبال مى‌كرد. 8

در ريحانة الأدب گويد: در نحو، لغت، شعر، انساب و فنون ادب، علامه‌ى عصر، يگانه‌ى دهر، نابغه‌ى روزگار و در هرديار با كثرت حفظ اشعار، در غايت اشتهار و در ميان افاضل زمان مشار بالبنان بود. 9

زكى مبارك نويسنده‌ى معاصر مصرى درباره‌ى شخصيّت خوارزمى مى‌گويد: ابو بكر خوارزمى، شخصيّتى بزرگ است كه در راه پيشبرد ادب عربى به‌پا خاست و چندين نسل را به خود مشغول داشت. او چهره‌اى است كه در سبك نويسندگى ممتاز و در بينش و تفكّر برخوردار از خصايصى است كه هيچ نويسنده‌اى را با او ياراى همسرى و همسنگى نيست. در نثر، سبكى دارد كه بر ساير سبك‌هاى معاصر خود برترى دارد. او شاعر نيز بود، ولى ديوانش از ميان رفته و جز اندكى از آن برجاى نمانده است. از اينرو، دشوار توان از حيات شعرى او تصويرى به دست داد.

گرچه به آسانى و با قاطعيّت مى‌توان گفت كه ندرخشيدن او در شاعرى امرى طبيعى و حتمى بوده است، زيرا در عصر او شاعرانى همچون شريف رضىّ، متنبّى، معرّى و ابو فراس بودند كه هيچ‌كس به گرد آنان نمى‌رسيد. 10

وفات او

در باب تاريخ تولّد خوارزمى، اطّلاع دقيقى در دست نيست، گذشته از آن بر سر سال وفاتش نيز تاريخ‌نگاران بر يك قول نيستند. ابن خلّكان، وفات او را به سال 393 ذكر كرده است، ولى غالب مورّخان و تاريخ ادب‌نويسان، وفات او را به سال 383 ذكر كرده‌اند.

شيخ عباس قمى در تتمّة المنتهى، در حوادث سال 383 آورده است كه: در سنه‌ى 383 فاضل و اديب و شاعر متبحّر لبيب محمّد بن عبّاس، ابو بكر خوارزمى در نيشابور وفات‌