نام کتاب : ادبيات سياسى تشيع نویسنده : آيينه وند، صادق جلد : 1 صفحه : 120
شكوهمند شيعى را بخوبى مىدانست، و با خصوصيّات اخلاقى
انقلابيون آشنايى داشت، چهگونه مىتوانست، كسانى چون معاويه و يزيد و عبد الملك و
وليد و منصور و متوكّل را به عنوان رهبر و سرپرست جامعهى اسلامى بپذيرد، و در
مقابلشان تمكين كند مگر همونيست كه در آن چكامهى سوزناك، خطاب به ديدگان اشكبار
خود، از سرزمين قهرمانىها و قربانگاه فضيلت و شرف و حرّيت كربلا، چنين ياد كرده
است:
يا عين في كربلا
مقابر قد
تركن قلبي مقابر
الكرب 9
اى ديدگان اشكبار! در زمين كربلا عزيزانى به خاك خفتهاند كه دلم را
گورستان اندوه و درد كردهاند.
با آن تكيّه فراوانى كه امويان و عبّاسيان به نژادپرستى عربى و تحريك
انگيزههاى قومى و نژادى عرب مىكردند و اهتمامى كه در زنده كردن مجدّد خلق و خوى
قبيلهاى قديم به كار مىبردند، آيا جز تهديدى جدى براى برادرى و برابرى اسلامى
بود، كه كرد و ترك و فارس و عرب را تحت لواى «لا إله إلّا اللّه» گرد آورده بود؟
بههمين علّت و با تكيّه بر همين افكار و اعمال بود كه شاعر ما را بر
آن مىداشت تا در برابر اينچنين افكار ارتجاعى و سير قهقرائى به نبرد برخيزد و از
نفوذ و رشد آن جلوگيرى كند. مورّخان پيشين، جز معدودى از آنان، اغلب در جوّ
انديشههاى حاكم روز به تحقيق مىپرداختند، و با دربارها و دار الخلافهها و دار
الإمارهها مرتبط بودند. از اينرو كمتر مىتوانستند، شورشگران و مخالفان دستگاه
بنى اميّه و بنى عبّاس را به خوبى ارزيابى كنند. بيشتر نوشتههاى آنها گرداگرد
مسموعات و شايعات پرداخته از طرف امويان و عبّاسيان بود. امويان براى به زانو
درآوردن هرانقلابى مبارزى كه در برابرشان قد برافراشته بود، ابتدا براى ايجاد
زمينهى روانى در مردم، از تبليغات و شايعات و تهمت و افتراء عليه او استفاده
مىكردند. به قول مردمان امروزى به جنگ سرد متوسّل مىشدند و به تدريج جوّ را براى
سركوبى نظامى مخالفان آماده مىكردند.
رواج اينگونه تهمتها، چون زنديق، خارجى و شعوبى، از برنامههاى
تبليغى آنها و ساخته و پرداخته دست مهرههاى فرهنگى نظام اموى و عبّاسى بود. چون
اينگونه مورّخان اكثر جيرهخوار دستگاههاى حاكم بودند، هرگز خارج از محدودهى
تعيينشده
نام کتاب : ادبيات سياسى تشيع نویسنده : آيينه وند، صادق جلد : 1 صفحه : 120