نام کتاب : اختران فقاهت بررسى زندگى علمى و سياسى گروهى از علماى سده اخير نویسنده : انصارى قمى، ناصر الدين جلد : 1 صفحه : 607
عميق وى در فقه، اصول، كلام، تفسير، فلسفه، درايه، حديث، نجوم،
تاريخ، شعر، رجال و ديگر علوم گرديد».[1]
ك) اخلاص در نيت
مشهور است كه آن حكيم و الاقدر، چون فقط خدا و دفاع از حق را در نظر
داشت، نمىخواست نامش بر روى كتبش نگاشته شود. (براى نمونه التوحيد و التثليث و
الرحلة المدرسية چاپ اول). اوج اخلاص و صدق و صفاى اين قلهسان حكمت را ببين كه
مىگفت: تنها قصدم خدمت و دفاع از حق و حقانيت است، براى رضايت پروردگار؛ چه به
نام من باشد يا به اسم ديگرى.[2] على عليه
السّلام فرمود:
«ثمرة العلم اخلاص العمل»[3]
«و بلاغى هرچه علمش افزون مىشد، اخلاصش فزونتر مىگرديد و هرچه اوج عظمتش پديدار
مىگشت، فروتنى او بيشتر مىشد.
ل) زهد
پيشواى زهد پيشگان على عليه السّلام مىفرمايد: «الزهد سجية
المخلصين».[4] بلاغى
بزرگ كه عظمت نامش لرزه بر اندام معاندين و مخالفين مىافكند و آثارش شهرت جهانى
يافته بود، چنان زاهدانه مىزيست كه زندگانى مولايش على عليه السّلام تداعى مىشد.
گويند:
«اتاق كوچكى داشت و در آن جز حصير و گليمى كه بر آن مىنشست، چيز
ديگرى ديده نمىشد. در زمستان وسايل گرمازا و در تابستان وسيله خنك كننده نداشت،
با اينكه مزاجى ضعيف و بيمار داشت».