نام کتاب : اختران فقاهت بررسى زندگى علمى و سياسى گروهى از علماى سده اخير نویسنده : انصارى قمى، ناصر الدين جلد : 1 صفحه : 255
«او علاوه بر فقاهت و ديگر علوم دينيه، در علم شريف حديث و
اخبار و آثار، و معرفت احوال رجال فريقين و علم كلام، خصوصا در مبحث امامت، داراى
مقامى عالى و كثرت احاطه و تبحر علمى بود. او مسلّم يگانه و بيگانه، و عرب و عجم،
و عامه و خاصه بوده، و در مدافعه از حوزه ديانت و شريعت، اهتمام تمام داشته و
تمامى ساعات و دقايق عمر شريفش در تأليفات دينى مصروف بوده و آنى فروگذارى نداشته
تا آنكه دست راست او از كثرت تحرير و كتابت عاطل شده (و از كار افتاده)، و در
اواخر با دست چپ مىنگاشته است».[1]
بدون شك، پديد آوردن كتابهايى بزرگ مانند عبقات و استقصاء الافهام،
در گرو همت بلند مؤلف آن بوده است. او براى تهيه مصادر كتابش به همه جا رفت، از
همه كس پرسيد و هركتابى را مطالعه كرد. او جانش را بر سر اين كتاب نهاد و عمرش را
تقديم آن كرد. در اين راه، علامه مير حامد حسين سلامتىاش را نيز فدا كرد. هنگامى
كه دست راستش از كار افتاد، با دست چپ مىنوشت؛ هنگامى كه از نشستن و نوشتن خسته
مىشد، مىخوابيد و مىنوشت؛ و زمانى كه از آن خسته مىشد، بر پشت مىخوابيد، كتاب
را بر روى سينهاش مىنهاد، املا مىكرد و ديگران مىنوشتند. اين كار، عادت شب و
روز علامه بود.
او از جايش بلند نمىشد، مگر براى نيازهاى ضرورى؛ و نمىخورد و
نمىخوابيد، مگر به قدر ضرورت. مير حامد حسين از عبادات و اعمال شرعى، فقط واجبات
را به جاى مىآورد. هنگامى هم كه بيمار شد و قدرت بر نوشتن نداشت. املا مىكرد و
ديگران مىنوشتند.
آيت اللّه نجفى مرعشى مىفرمود:
من از فرزندش، علامه بزرگوار سيد ناصر حسين، شنيدم كه مىگفت: