گفتنى است كسى نميتواند ذكر «كلب صيد» در روايات را از باب مثال بداند و ملاك را «كلاب نافعه» بداند و مدّعى شود كلب حراست هم با اقسامش خارج شده است. زيرا اوّلًا حمل بر مثال، خلاف ظاهر است و دليل معتبر ميطلبد كه وجود ندارد. ادله قول ديگر هم كه خواهد آمد ناتمام است. ثانياً استثناى مطلق كلاب نافعه، موجب تخصيص اكثر است كه قبيح و مستهجن است و از مولاى حكيم و عارف به اساليب كلام صادر نميشود.

ب) به فتواى مشهور فقها- از شيخ طوسى تا به امروز، از جمله امام راحل- خريد و فروش سگ حراست هم جايز است و از اين نظر ملحق به سگ شكارى است. دلايل اين فتوى شش امر است.

1. مرسله شيخ طوسى در مبسوط:

وروي أنّ كلب الماشية والحائط كذلك.[1]

قبل از اين فرموده است:

يجوز بيع كلب الصيد.

پس مرسله را نقل كرده است. اسم اشاره هم به جواز بيع نظر دارد؛ بنابراين بيع اينها نيز جايز است. وانگهى شهرت عملى، ضعف سند را جبران ميكند.

پاسخ‌: اوّلًا مرسله مزبور فقط در كتاب‌ مبسوط نقل شده و در هيچ منبعى از منابع حديث عامه و خاصه نقل نشده است. حتى خود شيخ هم در دو كتاب حديث خود آن را نياورده است. بنابراين، اصل روايت بودن آن ثابت نيست. ثانياً بر فرض ثبوت، عمل مشهور طبق آن محرز نيست بلكه به استناد چهار دليل كه بعداً خواهد آمد فتوى به جواز دادهاند. شهرت عمل در صورتى ضعف سند را جبران ميكند كه به استناد روايت باشد و مجرد هماهنگى فتواى مشهور با يك حديث كافى نيست تا ضعف سند جبران شود. ثالثاً شهرت عملى قدما ضعف را جبران ميكند، نه شهرت بين متأخرين كه بر اساس اجتهاد و استنباط فتوى ميدهند و به متن روايت توجهى ندارند:

[1]. المبسوط، ج 2، ص 166.