3. روايات‌

عمده دليل مسأله، اخبار فراوانى است كه از طرق اماميه‌[1] و اهل سنت‌[2] نقل شده است. اين روايات در حدّ تواتر است و جاى گفت و گوى سندى نيست، گرچه اگر هم خبر واحد باشند در ميان آنها روايات صحيحه و موثقه فراوان است و حجيت آنها مسلّم است.

از نظر مضمون و مفاد، برخى روايات با كراهت مناسب است مثل روايت حسين بن مختار از امام صادق (ع) كه مى‌فرمايد: «احبّ لك أن تبيّن لهم ما فيها»،[3] ولى روايات فراوانى وجود دارد كه ظهور در حرمت دارند يا نصّ در حرمت هستند، مثل صحيحه يا حسنه هشام بن حكم از امام هفتم (ع):

«يا هشام إنّ البيع في الظلال غشّ والغشّ لا يحلّ».[4]

و معتبره سكونى از امام صادق (ع):

«نهي النبي (ص) أن يشاب اللبن بالماء للبيع».[5]

البته اين از باب مثال است و قطعاً اختصاص به شوب لبن به ماء ندارد.

و در برخى روايات به آثار وضعى غشّ نيز اشاره شده است؛ از جمله روايت عيسى بن هشام از امام صادق (ع) كه به مرد آرد فروش فرمود:

«إيّاك والغشّ فإنّه مَن غَشّ غُشّ في ماله، فإن لم يكن له مال غُشّ في أهله».[6]

و مثل روايت‌ عقاب الاعمال‌ از رسول اكرم (ص):

«ومن غشّ أخاه المسلم نزع الله بركة رزقه وأفسد عليه معيشته، ووكّله إلى نفسه».[7]

با نصّ اين روايات يا ظهور آنها در حرمت، اجمال روايات «ما احب‌» يا «لا يصلح‌»

[1]. وسائل الشيعه، ج 17، ص 279- 283 و ج 18، ص 112- 113.

[2]. سنن بيهقى، ج 5، ص 320.

[3]. وسائل الشيعه، ج 17، ص 282، ح 9.

[4]. همان، ص 280، ح 3.

[5]. همان، ح 4.

[6]. همان، ص 281، ح 7.

[7]. همان، ص 283، ح 11.