نه كسى
مىتوانست به داخل راه يابد و جز تسليم شدن و تن دادن به فرمان پيامبر صلّى اللّه
عليه و اله و سلم مبنى بر بيرون رفتن از مدينه و رهاكردن دارايى و سلاحهاى خود
چارهاى نداشتند و بدينترتيب، شهر مدينه از مهمترين عناصر شرارتآميز پاكسازى
شد و آرامش سياسى بر آن حكمفرما گرديد، پس از اقتدار مسلمانان و تغيير نظام ادارى
آنان و پى بردن به توان رهبرى حكيمانه و دولت اسلامى بود كه حضور غيرمسلمانان در
صحنه مبارزه آشكار، روبه كاهش نهاد.
4.
پيروزىهاى مسلمانان و واكنش قريش
ابو
سفيان با گردآورى جمعى از جنگجويان قريش، خود فرماندهى آنها را به دست گرفت و به
سمت مدينه حركت داد. مقاصد خيانتكارانه اين جمع، آنان را به يورش بر مسلمانان و
بازيافتن اعتبار ازدسترفته قريش در جنگ بدر واداشت و پس از آنكه در نزديكى مدينه
به آشوب و فتنه دست زدند، از بيم شمشيرهاى مسلمانان فرار را بر قرار ترجيح دادند.
پيامبر
اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم و مسلمانان با انگيزه علاقهمندى به دين و آيين
خود به سرعت مشركان را تحت تعقيب قرار دادند تا بر دفاع از حاكميّت دولت نوپا و
حفظ و حراست آن از دست بدخواهان، تأكيد نمايند ...
مشركان
براى فرار از معركه، همه توان خود را به كار گرفتند و انبانهاى آرد و خرماى همراه
خود را برزمين افكندند و مسلمانانى كه در تعقيب آنها بودند، بدان انبانها دست
يافتند بههميندليل اين غزوه «غزوة السويق» ناميده شد و اين دومين خوارى و ذلتى
بود كه نصيب قريشيان گشت. وقتى اين خبر به ديگر قبايل رسيد بر همگان روشن گرديد كه
اسلام به عنوان قدرتى منظم و سازمان يافته به واقعيتى ملموس تبديل شده است.