كرمانى، ابوشهبه و موسى شاهين نيز تأكيد كرده‌اند كه اين زياده از جانب زهرى است نه عبارت حديث و پيامبر صلى الله عليه و آله ايمان كامل و يقين مطلق داشت. چگونه ممكن است چنين اتفاق برايش پيش آيد و ... غلط بودن عمل بخارى را كه آن‌را جزء حديث وانمود كرده، بيان كرده‌اند.[1] و ديگران نيز اعتراف كرده‌اند كه اين زياده، سخن زهرى است، نه عبارت حديث. اين عمل هم جايگاه امانت‌دارى زهرى را بيان مى‌كند و هم از مقدار آگاهى بخارى حكايت دارد كه چنين خرافات را نسبت پيامبر صلى الله عليه و آله روا ديده و نقل كرده است.

20. مغيره بن مقسم الضبى متوفاى 133

امام بخارى هفده حديث از مغيره روايت كرده كه دو حديث آن از ابراهيم است.

ذهبى مى‌گويد: كان عثمانيا يحمل بعض الحمل على علي. كان مغيرة يدلس؛[2] او عثمانى بود و اميرالمؤمنين عليه السلام را دشنام مى‌داد و مدلس نيز بود.

قال بن حبان: كان مدلسا وقال إسماعيل القاضى: ليس بقوى فيمن لقى لأنه يدلس فكيف إذا أرسل.[3] ضعف احمد روايته عن ابراهيم فقط؛[4] خلاصه اين كه مغيره مدلس بوده واحمد بن حنبل احاديث او را از ابراهيم نخعى تضعيف كرده است. چنان‌كه گذشت دو حديثى كه امام بخارى از مغيره روايت كرده از ابراهيم است و اين حديث او از ابراهيم و پنج حديث ديگرش معنعن است. پس علاوه بر اين كه مغيره ناصبى است، ولى تنها به جهت مدلس بودنش هفت حديث معنعنش در صحيح بخارى‌

[1] . الكوكب الدرى، ج 24، ص 359؛ سيرة النبويه فى ضوء القرآن والسنه، ج 1، ص 265؛ فتح المنعم شرح صحيح مسلم، ج 2، ص 337.

[2] . سير اعلام النبلاء، ج 6، ص 12، رقم 5. تاريخ الاسلام وتذكرة الحفاظ، شرح حال مغيره.

[3] . تذكرة الحفاظ ذهبى، ج 1، ص 143، رقم 136؛ سير اعلام النبلاء ذهبى، ج 6، ص 12، رقم 5.

[4] . تذكرة الحفاظ، ج 1، ص 143، رقم 136؛ ميزان اعتدال ذهبى، ج 4، ص 165، رقم 8723؛ سير اعلام النبلاء، ج 6، ص 125.