بازار بايد بقاى خود را در نظام سياسى و سامان‌ستيز[1] حاكم بر جهان تأمين كند، نوگرايى به سمت يك پديده ملى يا گروهى گرايش دارد. تا زمانى كه جو با ثبات و پايدارى بر فضاى مجموعه نظام‌هاى حاكم بر جوامع انسانى شكل نگيرد، استقرار يك نوگرايى جهان‌شمول، هدفى آرمانى اما دست‌نيافتنى به نظر مى‌رسد. افزون بر اين، بروز تغيير و تحول در موقعيت عواملى همچون جمعيت (رشد، مهاجرت يا حذف موانع نهادى) و دانش و اطلاعات (فن‌آورى) مى‌تواند برقرارى تعامل دايمى ميان سه نهاد مزبور را به دنبال داشته باشد. ازاين‌رو، نوگرايى ممكن است توسط عواملى همچون شدت حركت خود، نيروهاى بيرونى و اغراض يا خطاكارى‌هاى انسانى، از هم فروپاشيده شود.

بقيه مطالب فصل حاضر، به بحث و بررسى پيرامون مبناى نظرى عمومى براى مشاهده روند نوين‌سازى و نقش تحولات نهادى در اين فرايند، اختصاص دارد.

2- رفتارها، نهادها و نيازهاى انسانى‌

رويكرد نهادى ما براى مطالعه فرايند نوين‌سازى با يك فرضيه سه‌جانبه شروع مى‌شود: اول، در مطالعه كليه موضوعاتى كه با علوم اجتماعى سروكار دارند، از جمله مطالعه روند نوين‌سازى و تحولات اجتماعى- سياسى، اين رفتار و سلوك انسان است كه نقش محورى و اساسى را ايفا مى‌كند. دوم، رفتار انسان در هر شرايطى، توسط نهادهاى رسمى و غير رسمى كه توسط خود انسان ساخته شده‌اند، محدود مى‌شود.

سوم، نهاد انسانى، اصولا داراى سه حوزه يا عنصر، شامل اقتصاد، حكومت و حيات اجتماعى است كه هر كدام ساختارها، وظايف، عملكردها، ارزش‌ها و هدف‌هاى خاص خود را دارند. در اين رويكرد، راه‌هاى ممكن براى تلفيق ديدگاه‌هاى دانشمندان علوم اجتماعى و طبيعى، اعم از جزءنگر[2] و مجموعه‌نگر[3]، ارائه شده است تا بتوان از اين‌

[1] .Anarchy

[2] .Reductionist

[3] .Systemic