استابات ماتر دلرسا

اِستابات ماتِر دُلُرُسا \ [e]stābāt māter dolorosā\ (در لاتین به معنی «مادری اندوهناک ایستاده بود»)، شعری قرون وسطایی به زبان لاتین دربارۀ شب‌زنده‌داری مریم عذرا بر پای صلیب عیسى مسیح که از 1727م تاکنون به عنوان بخشی از دعاهای کلیسای کاتولیک رُمی بر اساس ملودی آوازهای کلیسایی (پلَن‌شان) خوانده می‌شود. سرایندۀ شعر به درستی شناخته شده نیست و آن را به چند تن، از جمله یاکوپونه دا تودی (ح 1228-1306م) نسبت داده‌اند.
این شعر از سدۀ 14م به تدریج در دعاهای کلیسا وارد شد و در 1727م در کلیسای کاتولیک رسمیت یافت. محبوبیت فراوان این سروده را از آهنگهای بسیاری که برای آن ساخته شده است، می‌توان دریافت. تنظیمهای چندصدایی (پلی‌فونیک) کلاسیک آن از ژوسکَن دِ پره (سدۀ 15م) و جووانی دا پالِسترینا (سدۀ 16م) است. از میان آهنگ‌سازانی که بعداً برای این شعر آهنگ ساختند، می‌توان به پِرگولِسی، اِسکارلاتی، هایدِن، رُسینی، وِردی، دوُرژاک و شوبِرت اشاره کرد.

مآخذ

CE, 6th edition;
EA, 2006;
ME, 2008;
ODM.
بخش موسیقی