اسپینت

اِسپینِت\ [e]spinet\ (در فرانسوی: اِپینِت، در ایتالیایی: اِسپینِتّا)، گونه‌ای کوچک از نخستین سازهای زهیِ شستی‌دار (کلاویه‌دار)، از خانوادۀ هارپسیکورد (کلاوسَن) که در آن، سیمها به طور مورب در جلو نوازنده قرار می‌گیرند، یا مانند ویرژینال (ویرجینال)، کمابیش به موازات صفحه‌کلید کشیده می‌شوند. این ساز بیشتر به شکل شش‌ضلعی نامنظم، و به صورتی ساخته می‌شود که صفحه‌کلید آن در ضلع درازتر بدنۀ ساز قرارگیرد.

اسپینت که احتمالاً نخستین‌بار با ایجاد تغییراتی در کلاویکورد، در ایتالیا ساخته شد، به سبب کوچک‌تر و ارزان‌تر بودن از هارپسیکورد، در سده‌های 17 و 18م محبوبیت یافت و شمار فراوانی از آن، به ویژه در انگلستان، ساخته شد. معمولاً بدنۀ این سازها بسیار تزیین می‌شد. تا پایان سدۀ 17م، نامهای اسپینت و ویرژینال به فراوانی به جای یکدیگر به کار برده می‌شدند. در انگلستان سدۀ 18م، به نمونه‌هایی که بدنۀ مستطیلی داشتند، ویرژینال، و به نمونه‌هایی که بدنۀ سه‌گوش داشتند، اسپینت گفته می‌شد و تا میانۀ این سده، برای هیچ‌یک، پایه ساخته نمی‌شد.

اسپینت معمولاً یک سری سیم دارد و گسترۀ صوتی آن 4 هنگام (اُکتاو) است. نام اسپینت که در نتیجۀ بی‌دقتی، به چندین‌ساز شستی‌دارِ مضرابی اطلاق می‌شود، نخستین‌بار در 1496م ذکر شده است. نظریه‌ای برآن است که نام این ساز برگرفته از نام یکی از سازندگان سازهای موسیقی در اواخر سدۀ 15م، به نام جووانی اِسپینِتّی (یا اِسپینا) است؛ بر اساس نظریه‌ای دیگر، این نام از مضرابهای خار‌مانند این ساز گرفته شده است، زیرا واژۀ اِسپینِتّا مصغر واژۀ اِسپینا ــ به معنی خار ــ است.

مآخذ

CE, 6th edition;
EA, 2006;
EB, 2008;
ME, 2008;
ODM.
بخش موسیقی