آخرین بروز رسانی : یکشنبه 13 بهمن 1398 تاریخچه مقاله
اُرَن [o-ran]، استانی در منطقۀ آلْزاس، واقع در شرق فرانسه که با سویس هممرز است و توسط رود راین (در فرانسوی: رَن) از آلمان جدا میشود. این استان در 1790م در بخش جنوبی آلزاس تشکیل شد و در 1871م، پس از جنگ فرانسه و پروس، به پروس واگذار گردید. ارن که پس از جنگ جهانی اول به فرانسه بازگردانده شده بود، طی جنگ جهانی دوم به تصرف آلمان درآمد، ولی در 1945م دوباره به فرانسه پیوست. پس از ساخت «آبراهۀ بزرگ آلزاس» که از میان این استان میگذرد، عبور کشتیهای باری با ظرفیتی تا 350‘1 تن از طریق رود راین بین دریا و شهر بال (بازِل) در سویس ممکن گردید. «آبراهۀ راین ـ رُن» نیز از جنوب غربی وارد ارن میشود و از میان بزرگترین شهر این استان، مولوز میگذرد. مرکز این استان شهر کُلْمار است. کوههای گرانیتی وُژ که از جنگل پوشیده شده، و دارای درههای یخچالی است، بیشتر نیمۀ غربی استان ارن را اشغال کرده است. از فراز بلندترین نقطۀ این کوهها کوه گِبْویلِر به ارتفاع 423‘1 متر، دورنمای باشکوه بخش جنوبی وژ، جنگل سیاه در آلمان و رشتهکوههای ژورا و آلپ دیده میشود. رشتهکوه وژ با شیبی تند به دشت آبرفتی و حاصلخیزی میرسد که بیشتر نیمۀ شرقی ارن را پوشانده است. این استان زمستانهایی سرد دارد، اما تابستانهای آن بسیار گرم، و بارندگی در آن ناچیز است. نیمۀ شرقی ارن به سبب تولید انواع شراب مشهور است و کشاورزی و دامداری نیز در آن رواج دارد. این استان دارای صنایع بسیار پیشرفتهای، بهویژه در ناحیۀ مولوز است که برخی از بزرگترین ذخایر پُتاس جهان را در خود جای داده است. استان ارن به6 بخش تقسیم میشود و 525‘ 3 کمـ2 وسعت دارد. جم (برآورد 2004م): 300‘734 تن. (190)