آربگاست

آرْبُگاسْت [ārbogāst] (د 394م)، فرمانده غیر رومی در امپراتوری روم و نخستین کسی که فردی رومی را در مقام امپراتور دست‌نشاندۀ خود بر سر کار آورد.
او که احتمالاً دارای تباری فرانکی بود، در ارتش روم غربی به فرماندهی سواره نظام رسید و امپراتور گراتیانوس در 380م او را به یاری تئودُسیوس، فرمانروای روم شرقی در برابر گوتها در تراکیا گسیل داشت. او در خدمت تئودسیوس باقی ماند. در 388م، پس از شکست ماگنوس ماکسیموس غاصب به دست تئودسیوس در ایتالیا، آربگاست گُل را به نفع والنتینیانوس دوم، امپراتور روم غربی از دست فلاویوس ویکتور، پسر ماکسیموس درآورد.
آربگاست تا سال 391م در گل به عنوان کُنت و نایب امپراتور قدرت زیادی یافته بود. وقتی والنتینیانوس درصدد خلع آربگاست برآمد، وی اعلام کرد که تنها تئودسیوس حق چنین کاری را دارد. در 392م، والنتینیانوس در ویِنا (ویِن کنونی در فرانسه) به مرگی مشکوک مرد که ظاهراً آربگاست در آن دست داشته است. آربگاست که جمهوری روم را می‌ستود و از کشمکشهای میان کاتولیکهای رومی و مسیحیان آریوسی بیزار بود، اِئوگِنیوس، معلم فن بیان را به امپراتوری روم غربی برگزید و درصدد احیای آیین بت‌پرستی قدیم برآمد. او در زمستان 393-394م جنگ پیروزمندانه‌ای را با فرانکها به پایان برد، ولی در ماه مارس تئودسیوس روانۀ غرب شد تا بت پرستی را سرکوب کند. جنگ دو روزۀ او با پیروزی پایان یافت. ائوگنیوس را گردن زدند و آربگاست مجبور به خودکشی شد. (100)