نوع اول: رابطه بين جهان‌بينى و نظريّه يا نظام سياسى در حوزه عقل نظرى.

در برابر اين پرسش كه: «آيا جهان، آفريدگار حكيم و توانايى دارد يا نه؟» بيش از دو پاسخ محتمل نيست: آرى، يا نه. پاسخ آرى يعنى قضيه «جهان، آفريدگارى حكيم و توانا دارد» نيز اين پرسش منطقى را به‌دنبال دارد كه: «چه نوع رابطه‌اى بين آفريدگار حكيم و تواناى جهان با جهان هستى از جمله جامعه بشرى وجود دارد؟»

پاسخى كه به اين دو پرسش داده مى‌شود، از يك‌سو جهان‌بينى سياسى را مشخص مى‌كند و از سوى ديگر، لوازم و نتايجى را نيز كه جهان‌بينى سياسى در زمينه نظريه و نظام سياسى به‌دنبال دارد، معين مى‌كند.

مجموع پاسخ‌هايى كه معمولًا به اين دو پرسش داده مى‌شود، در سه نوع جهان‌بينى خلاصه مى‌شود:

1. جهان‌بينى الحادى مبتنى بر نفى وجود خدا كه عمدتاً ماترياليستى است؛

2. جهان‌بينى سكولاريزم دينى معتقد به خداى غير فعّال؛

3. جهان‌بينى الهى معتقد به خداى فعّال.

هريك از انواع سه‌گانه جهان‌بينى فوق‌الذكر، به‌طور منطقى به نوعى جهان‌بينى سياسى همراه با شيوه خاصى از نظريه و نظام سياسى منتهى مى‌گردد.

جهان‌بينى الحادى‌

جهان بينى الحادى، وجود خالق حكيم و عادلى را در جهان نفى مى‌كند، از اين نوع جهان‌بينى عمومى، به‌طور منطقى، جهان‌بينى سياسى مبتنى بر قاعده «زور/ حق» نتيجه گرفته مى‌شود. با نفى وجود مديريت و حاكميّت مبتنى بر عقل و حكمت در سراسر جهان، دليلى براى تفكيك بين حقّانيت و قدرت وجود نخواهد داشت و حقّانيت، همواره تابع قدرت و زور خواهد بود؛ زيرا بنابر نظريه نفى خداى حكيم، آنچه در