در گذشته گفتيم نظام اقتصادى از سه عنصر جهان‌بينى اقتصادى، مكتب اقتصادى و علم اقتصاد تشكيل مى‌شود. اكنون جهت بررسى جهان‌بينى نظام اقتصادى اسلام، و مقايسه آن با جهان‌بينى نظام اقتصادى ماركسيستى، و ليبرال كاپيتاليسم، ابتدا به بررسى جهان‌بينى اقتصادى ماركسيسم و ليبرال كاپيتاليسم و سپس اسلام مى‌پردازيم:

الف- جهان‌بينى اقتصادى ماركسيسم‌

اقتصاد سوسياليستى كه نسخه رقيق شده اقتصاد كمونيستى است بخشى از ساختار نظام اجتماعى سوسياليستى است كه مبتنى بر جهان‌بينى ماركسيستى ماترياليسم ديالكتيك، و جهان‌بينى اقتصادى برخاسته از آن است.

جهان‌بينى عمومى ماترياليسم ديالكتيك بر دو اصل بنيادين استوار است:

1. اصالت مادّه؛ يعنى وجود و هستى مساوى با مادّه است، و جهان هستى چيزى جز ماده محض نيست؛

2. تكامل ديالكتيكى؛ يعنى ماده در درون خود و به طور ذاتى از عوامل حركت و تكامل برخوردار است، و هر ماده‌اى نقيض «آنتى تز» خود را مى‌پروراند و به جنگ با آن‌