نام کتاب : فقه نظام اقتصادى اسلام نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 235
تحجير به
عنوان آغاز بهرهبردارى از ثروت طبيعى
بنابراين
شخص بهرهبردار از ثروت طبيعى مىتواند با ايجاد مرز در اطراف ثروت طبيعى محدوده
بهرهبردارى خود را مشخص كند، تا كسى در اين محدوده به مزاحمت او نپردازد، اين
مرزبندى همان است كه در عرف «فقهى» از آن به «تحجير» تعبير مىشود؛ بنابراين تحجير
در ثروتهاى آماده طبيعى حقى به وجود نمىآورد، بلكه تنها علامتى است كه محدوده
بهرهبردارى شخص را از ثروت آماده طبيعى معين مىكند، و تنها بهرهبردارى از ثروت
طبيعى است كه موجب پيدايش حق اولويت است به توضيحى كه گفته شد.
شرايط
تحجير
بنابراين
در تحجير ثروتهاى طبيعى بالفعل سه خصوصيت بايد رعايت شود:
1.
تحجير بايد در حدود بهرهبردارى از ثروت طبيعى توسط بهرهبردار باشد، بنابراين اگر
محدوده بهرهبردارى او مثلًا دويست مترمربع است، حق ندارد پانصد متر از محدوده
ثروت طبيعى را تحجير كند، و مانع استفاده ساير مردم از قسمتهاى ديگر ثروت طبيعى
بشود.
2.
تحجير يا مرزبندى ثروت طبيعى بايد مقدمه كار اقتصادى بر ثروت طبيعى باشد، كار اقتصادى
بر ثروت طبيعى همان گونه كه توضيح داده شد يكى از سه نوع كار؛ يعنى: ايجاد ثروت
جديد، ايجاد بهرهزايى، يا بهرهبردارى از ثروت آماده طبيعى است؛ بنابراين تحجير
بايد مقدمه يكى از اين سه نوع فعاليت اقتصادى باشد.
3.
تحجير بايد از نظر زمانى، عرفاً همزمان بهرهبردارى يا مقدمه پيوستهاى براى
فعاليت اقتصادى در ثروت طبيعى باشد؛ زيرا تحجير نبايد صرفاً مانعى از بهرهبردارى
ديگران باشد، درصورتىكه پس از تحجير فاصله زمانى زيادى تا فعاليت
نام کتاب : فقه نظام اقتصادى اسلام نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 235