1) دلالت ترتّبى لفظ «دخان» بر «نار»: اين دلالت، مترتّب بر دلالت لفظ «دخان» بر معناى آن يعنى «دود» است و چون «دود» معلول «نار» يا «آتش» است لذا دلالت ترتّبى لفظ «دخان» بر «آتش» يا «نار» پديد آمده است؛

2) دلالت ترتّبى لفظ «نار» بر «حرارت» و «گرمى»: در اين مثال دلالت لفظ «نار» بر «حرارت» و «گرمى» مترتّب بر دلالت آن بر معناى «نار» يا «آتش» است.

در ترتّب تلازمى بايد به اين نكته اشاره كنيم كه ترتّب تلازمى ممكن است بين لوازم مترتّبه بسيارى باشد كه معناى دوّم، لازم معناى اوّل و معناى سوّم، لازم معناى دوّم و معناى چهارم، لازم معناى سوّم باشد و اين تسلسل معانى متلازم ممكن است به لوازم بسيارى سرايت كند كه همگى نتيجه وضع لفظ براى معناى اوّل مى‌باشند و دلالت لفظ بر همه اين معانى مترتّبه دلالت مبتنى بر قاعده وضع عُرفى است. البته غالباً لوازم درجه دو و سه و چهار بر مردم عادى مخفى است؛ لكن افراد حكيم و باهوش و فراست مى‌توانند به لوازم مترتّبه بسيارى دست يابند كه بسا از فهم و ادارك مردم عادى به دور باشد.

2. ترتّب اشتمالى يا تضمّنى:

مقصود از «ترتّب اشتمالى» يا «تضمّنى»: اين است كه معنايى كه لفظ بر آن وضع شده و بر آن دلالت مى‌كند، متضمّن و مشتمل بر معنايى ديگر باشد و آن معناى ديگر نيز بر معناى سوّم و آن معنا نيز مشتمل بر معناى چهارم باشد و هكذا .. دلالت لفظ بر اين معانى توى در توى بر مبناى ترتّب تضمّنى يا اشتمالى است.

براى مثال پزشك به بيمار مى‌گويد: «لازم است روزانه 10 گرم گوشت سفيد مصرف كنى» معناى لفظ: 10 گرم گوشت سفيد براى بيمارى كه از محتويات غذايى 10 گرم گوشت سفيد اطلاعى ندارد بيش از اين نيست، يعنى از اين لفظ بيش از اين نمى‌فهمد؛ لكن براى كسى كه بر تركيبات و محتويات اين مادّه اطلاع كامل دارد لفظ 10 گرم گوشت سفيد بر معانى توى در توى فراوانى دلالت دارد. مثال ديگر: اگر پزشك براى بيمار خود نسخه‌اى تجويز كند كه در آن نام چند دارو برده شده است اين نسخه براى بيمار غير مطّلع بر تركيبات و محتويات داروها دلالتى جز بر