نام کتاب : اصول فقه نوين نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 153
همان شيئ
اوّل در ذهن به وجود آيد و بدين ترتيب، اثر تكوينى و طبيعى شيئ- كه پيدايش صورت آن
در ذهن در نتيجه احساس به آن باشد- بر شيئ ديگرى كه به آن مقرون و مشروط شده است
بار شد.
تبيين
حقيقت وضع
پس
از اين مقدّمه، به اصل مطلب- كه تبيين حقيقت وضع است- مىپردازيم:
انسان
در مرحله گسترش نياز به تفهيم و تفاهم توانست با استفاده از قانون بازتاب شرطى دوم
از الفاظ و رموز در راه رساندن مقاصد خود به مخاطبان استفاده كند. رموز و الفاظ
تشابهى با معناى مورد دلالت نداشتند؛ لكن، با استفاده از قانون بازتاب شرطى دوم به
وسيله ايجاد اقترانى مستحكم بين واقع معنا با لفظ يا رمز، همان اثرى كه بر اثر
احساس به خود معنا در ذهن به وجود مىآمد (يعنى تصوّر معنا) بر اثر احساس به لفظ
يا رمز به وجود آمد و از اين طريق، وضع و دلالت لفظ بر معنا پديدار شد. اقتران
مستحكم لفظ و معنا:
\*
گاه به وسيله عاملى كمّى به وجود مىآيد؛ يعنى در نتيجه كثرت تكرار اقتران بين لفظ
و معنا تقارن مستحكم بين آن دو به وجود مىآيد؛ در اين صورت وضع را وضع تعينى
مىناميم؛
\* و
گاه به وسيله عامل كيفى به وجود مىآيد يعنى در شرايط ويژهاى از نظر احوال و
خصوصيات تقارنى مستحكم بين لفظ و معنا به وجود مىآيد كه در نتيجه آن، بين لفظ و
معنا رابطهاى مستحكم در ذهن به وجود مىآيد؛ كه از احساس به لفظ تصوّر معنا در
ذهن پديد مىآيد، كه در اين صورت، وضع را وضع تعيينى مىناميم.
پس
در وضع تعينى، اقتران اكيد بين لفظ و معنا بر مبناى عامل كمّى است و در وضع
تعيينى، اقتران اكيد بين لفظ و معنا بر مبناى عامل كيفى است.
خصوصيات
نظريه قرن اكيد:
بنابر
آنچه در توضيح نظريه قرن اكيد بيان شد: اين نظريه داراى خصوصيات ذيل است:
نام کتاب : اصول فقه نوين نویسنده : اراکی، محسن جلد : 1 صفحه : 153