نام کتاب : چهار كتاب اصلى علم رجال نویسنده : خامنهاى، سيد على جلد : 1 صفحه : 60
نام اين كتاب اسماء مشايخ
الشيعة و مصنفيهم و موضوع آن، ذكر صاحبان اصول و مصنفينى است كه پس از شيخ طوسى
آمده يا معاصر وى بودهاند و نامشان در الفهرست ياد نشده است.
پس
اين كتاب به آن دليل كه فقط مشتمل بر معاصران و متأخران از شيخ است با كتاب همزمان
خود، يعنى معالم العلماء، كه متضمن متقدمان بر شيخ نيز هست، موضوعا متفاوت
مىباشد. بنابر تحقيق عباس اقبال در مقدمه معالم العلماء، اين دو كتاب با آنكه از
دو عالم همعصر و تقريبا در يك زمان صادر گشته، بدون آگاهى از يكديگر نوشته
شدهاند. اين مطلب در مورد شيخ منتجب الدين جاى ترديد نيست، چه وى در مقدمه كتابش
پس از آنكه از الفهرست ياد مىكند چنين مىافزايد: «و لم يصنف بعده شىء من ذلك
...» پس يا در آن تاريخ هنوز كتاب معالم العلماء تأليف نشده بوده يا به نظر شيخ
منتجب الدين نرسيده بوده است.
ترتيب
اين كتاب، همان ترتيب كتاب معالم است بىهيچ افزونى و كاستى، حجم آن از كتاب مزبور
كمتر است. اين كتاب فقط يكبار در قطع بزرگ (رحلى)، منضم با كتاب معروف بحار
الانوار- در آغاز جلد بيست و پنجم- به چاپ سنگى رسيده و محتاج تصحيح و چاپ مجدد
است.
3.
تلخيص الفهرست.
تأليف
شيخ نجم الدين ابو القاسم جعفر بن الحسين بن يحيى معروف به محقق حلّى (متوفا به
سال 676).
نام کتاب : چهار كتاب اصلى علم رجال نویسنده : خامنهاى، سيد على جلد : 1 صفحه : 60